Podsumowaliśmy realizację projektu pilotażowego „Ścieżka ciszy”

„Ścieżka ciszy” to pilotażowy i unikalny w Polsce produkt turystyczny, którego pomysł zaczerpnięto z Finlandii Centralnej, zrealizowany przez Samorząd Województwa w ramach projektu „Obszary ciszy jako atrakcja turystyczna” (program Interreg Europa). Szlak przebiega przez atrakcyjny krajobrazowo i przyrodniczo teren Wdeckiego Parku Krajobrazowego, z dala od zgiełku miast i szlaków komunikacyjnych i ma za zadanie zwrócenie naszej uwagi na pozytywne aspekty ciszy w życiu człowieka.

Jedenastokilometrowa piesza trasa łączy rzekę Wdę i rezerwat Jeziora Piaseczno, przebiegając po obu stronach doliny rzeki Czyściewnicy. Ścieżka prowadzi leśnymi duktami i drogami pożarowymi, częściowo wykorzystując znakowane szlaki turystyczne (m.in. szlak czerwony „Stu z nieba”). Początek znajduje się w starej Rzece przy przystani kajakowej i starej szkole, następnie prowadzi do ujścia Czyściewnicy (agroturystyka „U Basi”) i stamtąd drogami leśnymi na obu brzegach Czyściewnicy do Jeziora Piaseczno. Do szlaku można też dojechać samochodem od strony zachodniej, zostawiając auto na parkingu leśnym, nieopodal Rezerwatu Piaseczno.

Utworzona ścieżka przebiega przez obszar NATURA 2000 – Specjalny Obszar Ochrony Sandr Wdy, który jest jednym z najcenniejszych przyrodniczo fragmentów Borów Tucholskich. Obszar położony jest na równinie sandrowej, w którą głęboko wcina się Wda i jej dopływy. W rynnach polodowcowych i zagłębieniach wytopiskowych położone są różnego typu cenne ekosystemy wodne i bagienne. Obszar obejmuje rdzeniowe części Wdeckiego Parku Krajobrazowego i jest reprezentatywny dla przyrody Borów Tucholskich. Położone nieopodal ścieżki Jezioro Piaseczno, znajdujące się na terenie rezerwatu przyrody, jest niezwykle czystym jeziorem polodowcowym typu rynnowego, bezodpływowego, zasilanym przez wody podziemne i opady atmosferyczne. Woda jeziora zaliczana jest do I klasy czystości. Zlewnia bezpośrednia jeziora porośnięta jest zwartym kompleksem leśnym dochodzącym do linii brzegowej.

Głównym założeniem projektu pilotażowego było wyodrębnienie obszarów ciszy na terenie parków krajobrazowych województwa kujawsko-pomorskiego. Wykluczono obszary położone w pobliżu antropogenicznych źródeł hałasu, jak drogi, linie kolejowe, obszary zabudowane i tereny przemysłowe oraz wojskowe, a także obszary szczególnie cenne przyrodniczo, na których rekomenduje się działania ochronne.

Opierając się o tak sporządzone mapy parków, wykonano pilotażowe pomiary natężenia hałasu w siedmiu parkach krajobrazowych. Głównym założeniem wyznaczania obszarów ciszy jest niski poziom hałasu, który średnio nie przekracza 35dB. Ponadto, wykluczono pomiary w parkach, gdzie nie było możliwe wytyczenie na mapach „obszarów ciszy” z uwagi na rozkład sieci osadniczej i komunikacyjnej lub kwestie ochrony przyrody (parki krajobrazowe Nadwiślański, Chełmiński i Nadgoplański). Przeprowadzone pomiary wykazały, że tak wyznaczone obszary spełniają kryterium „ciszy”, a zidentyfikowane dźwięki miały głównie źródła naturalne (szum wiatru, szelest liści, nurt rzeki, śpiew ptaków itp.). Wstępna analiza wykazała potencjał tego rodzaju terenów aż w sześciu parkach krajobrazowych (Krajeńskim, Tucholskim, Wdeckim, Brodnickim, Górznieńsko-Lidzbarskim i Gostynińsko-Włocławskim).