Dziedzictwo religijne jako impuls dla rozwoju lokalnego i turystycznego

19 listopada 2024 roku w Centrum Dialogu im. Jana Pawła II w Toruniu odbyło się spotkanie poświęcone dziedzictwu religijnemu jako kluczowemu elementowi tworzenia nowych produktów turystycznych oraz wzmacniania współpracy z lokalnymi społecznościami. Wydarzenie zgromadziło ekspertów, przedstawicieli samorządów, instytucji naukowych oraz osób zaangażowanych w rozwój regionalny, a jego centralnym punktem była prezentacja projektu REliHE – Religious Heritage in Rural Areas.

Jednym z głównych tematów spotkania była analiza roli dziedzictwa religijnego w budowaniu tożsamości regionu i stymulowaniu jego rozwoju. Eksperci zwrócili uwagę na wyzwania, takie jak zmiany demograficzne, prowadzące do opuszczania obiektów sakralnych, oraz konieczność opracowania spójnych strategii ich ochrony i wykorzystania.

Zespół badawczy Wydziału Teologicznego UMK w Toruniu zaprezentował obszerny raport, który szczegółowo opisuje stan i potencjał obiektów sakralnych w województwie kujawsko-pomorskim. W raporcie podkreślono, że dziedzictwo materialne, takie jak kapliczki maryjne czy zabytkowe kościoły, oraz niematerialne, jak lokalne tradycje religijne, mogą stać się podstawą do budowy atrakcyjnych produktów turystycznych.

Przykłady praktycznego wykorzystania dziedzictwa religijnego omówiono w kontekście projektu REliHE. Jak zaznaczył ks. prof. Piotr Roszak, jednym z pomysłów jest rozwój tras rowerowych wiodących przez wiejskie kapliczki czy miejsca związane z lokalnymi świętymi. Takie inicjatywy łączą aktywny wypoczynek z odkrywaniem bogatej historii regionu. Lokalne samorządy również podejmują działania w tym kierunku. Urząd Miasta w Brodnicy planuje przekształcenie dawnych sal katechetycznych w bazę noclegową dla pielgrzymów przemierzających Szlak św. Jakuba, zapewniając im tanie i komfortowe warunki krótkiego pobytu. Z kolei Kalwaria Pakoska otwiera się nie tylko na pielgrzymów, ale i turystów – oferując interaktywne zwiedzanie, punkt informacji turystycznej oraz atrakcje, takie jak ławeczka św. Jakuba, będąca symboliczną wizytówką regionu.

Projekt REliHE, realizowany w ramach programu Interreg Europe 2021-2027, jest przykładem międzynarodowej współpracy, której celem jest ochrona i promocja dziedzictwa religijnego na obszarach wiejskich. Partnerzy z Polski, Włoch, Hiszpanii, Czech, Holandii, Łotwy i Niemiec dzielą się swoimi doświadczeniami, wypracowując rozwiązania dopasowane do lokalnych potrzeb.

Województwo kujawsko-pomorskie odgrywa w projekcie istotną rolę, prezentując swoje doświadczenia i potencjał. Inicjatywy takie jak adaptacja opuszczonych obiektów sakralnych, rozwój tras tematycznych czy organizacja wydarzeń promujących dziedzictwo pokazują, że historyczne i duchowe zasoby mogą być impulsem do rozwoju gospodarczego, społecznego i turystycznego.

Spotkanie w Toruniu ukazało, że dziedzictwo religijne nie jest tylko elementem przeszłości, ale żywym zasobem, który można twórczo wykorzystywać w budowaniu przyszłości regionów. Integracja tradycji z nowoczesnymi potrzebami turystyki i rozwoju lokalnego stwarza nowe perspektywy zarówno dla mieszkańców, jak i odwiedzających. Projekt REliHE jest dowodem na to, że poprzez współpracę międzynarodową oraz zaangażowanie lokalnych społeczności można odkryć na nowo wartość dziedzictwa i wykorzystać ją jako fundament zrównoważonego rozwoju.