Warsztaty przyrodnicze w pracowni PASCO KPCEN w Toruniu
Pracownię PASCO w toruńskim KPCEN 28 listopada odwiedzili nauczyciele przedmiotów przyrodniczych polskich szkół z Białorusi, Czech, Litwy i Ukrainy. Ich przyjazd zorganizowany został przez Kujawsko-Pomorski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Gości przywitał dyrektor KPCEN Sławomir Żebrowski i Agnieszka Przybyszewska, wicedyrektor. Dyrektor KPCEN zaprosił nauczycieli do udziału w warsztatach, które przygotowali konsultanci Małgorzata Trzeciak i dr Krzysztof Rochowicz. Zajęcia pokazały, jak wykorzystując pracownię Pasco innowacyjnie uczyć przedmiotów przyrodniczych.
Zaprezentowaliśmy nauczycielom nowoczesne metody i narzędzia wykorzystywane w nauczaniu w polskich szkołach, korzystających z pracowni mobilnych PASCO. Krzysztof Rochowicz, specjalista KPCEN w Toruniu, przedstawił krótko ogólne założenia i cele projektu, zaprezentował wykorzystywane oprogramowanie (każdy z uczestników samodzielnie poznawał podstawy działania programu SparkVue dzięki prowadzonym na bieżąco pomiarom zmian temperatury) i omówił przykłady zastosowania czujników w nauczaniu przedmiotów przyrodniczych. Czujnik ruchu to doskonałe narzędzie do zabawnego, a także pouczającego wprowadzenia podstaw kinematyki (program „Dopasuj wykres”), jak i bardziej szczegółowej analizy zmian prędkości i przyspieszenia w różnych przykładach ruchu (prostoliniowy na torze, harmoniczny na sprężynie). Dzięki czujnikowi dwutlenku węgla szybko poznajemy nie tylko nowe jednostki pomiaru (ppm – tj. części na milion), ale przede wszystkim szybko i naocznie uzmysławiamy sobie problemy zanieczyszczenia powietrza – zarówno te lokalne (w sali lekcyjnej, gdzie w ciągu kilku minut w niewietrzonym pomieszczeniu przekroczony zostaje poziom 1000 ppm, uznawany przez Światową Organizację Zdrowia za górną granicę czystości powietrza w pomieszczeniu przeznaczonym do pracy), jak i globalne (stały wzrost stężenia CO2 w atmosferze). Czujnik CO2 sprawdza się też doskonale jako narzędzie badawcze w procesie fotosyntezy – nauczyciele byli pod wrażeniem, że w ciągu kilku minut tak jasno i klarownie można przedstawić w praktyce podstawy tego zjawiska. Wśród innych doświadczeń, które wykonywali uczestnicy warsztatów było też m.in. badanie procesu ogrzewania i temperatury wrzenia wody słodkiej i słonej, badanie siły wyporu (prawa Archimedesa) oraz wskaźnika pH różnych substancji (wody w kilku wariantach, coli i nieróżniącego się od niej pod tym względem kwasu octowego oraz mydła w płynie).
Z kolei Małgorzata Trzeciak, konsultantka KPCEN ds. nowoczesnych technologii w przedmiotach przyrodniczych, przygotowała bardzo ciekawe przykłady wykorzystania mikroskopów cyfrowych w nauczaniu oraz możliwość zmierzenia poziomu promieniowania jonizującego przy pomocy prostego urządzenia (Smart Geiger) podłączanego do gniazda smartfona. Tu też nauczyciele podkreślali zalety tego typu rozwiązań – szybkie i efektowne wyniki, możliwość obejrzenia pod mikroskopem dowolnych obiektów bez konieczności żmudnego przygotowywania preparatów – oraz wykazali się pomysłowością i kreatywnością, proponując własne pomysły i na bieżąco je sprawdzając.
Na zakończenie dyrektor KPCEN Sławomir Żebrowski oprowadził gości po placówce i opowiedział o pracy wszystkich Pracowni KPCEN i konsultantów. Spotkanie przebiegło w miłej atmosferze, a przedstawiciele zamawiającego je Stowarzyszenia podkreślali, jak duże ma ono znaczenie edukacyjne dla nauczycieli w krajach, w których nowoczesne technologie zaczynają być wprowadzane do szkół.
dr Krzysztof Rochowicz, Małgorzata Trzeciak