Aktywizacja zawodowa uczniów z niepełnosprawnościami
Na temat procesu wspierania uczniów z niepełnosprawnościami w wyborze zawodu i kierunku dalszego kształcenia rozmawiali w Kujawsko-Pomorskim Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku dyrektorzy i specjaliści szkół i placówek opiekuńczo-wychowawczych z Włocławka, Lipna i Radziejowa. Podkreślano, że każdy uczeń ze względu na niepełnosprawności, czy zaburzenia, także w obszarze doradztwa i aktywizacji zawodowej, powinien być traktowany indywidualnie, z uwzględnieniem kontekstu biopsychospołecznego. Na każdym etapie rozwoju dziecka należy pamiętać nie tylko o barierach i trudnościach w jego funkcjonowaniu, ale także o predyspozycjach oraz kształtowaniu umiejętności i kompetencji przydatnych w przyszłym samodzielnym życiu.
Doświadczeniami związanymi z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych podzielił się z uczestnikami seminarium Adam Turek, dyrektor Zakładu Aktywności Zawodowej we Włocławku.
O potrzebie systematycznej komunikacji, współpracy grupowej i środowiskowej mówiła Dyrektor Warsztatów Terapii Zajęciowej z Lipna, Lidia Nierychlewska, która razem ze swoimi pracownikami bardzo szeroko przedstawiła trudną niekiedy codzienność funkcjonowania zawodowego osób dorosłych.
Z kolei dyrektor Szkolnego Ośrodka Wychowawczego Zgromadzenia Sióstr Małych Miłosierdzia, siostra Małgorzata Kalinowska zwróciła uwagę na konieczność rozwijania kompetencji emocjonalnych u swoich podopiecznych i radzenie sobie w sytuacjach kryzysowych. Ważnym elementem efektywnego wsparcia rozwoju zawodowego uczniów z niepełnosprawnościami jest badanie losów absolwentów, bowiem zarówno w sferze mentalnej samych zainteresowanych o korzyściach zatrudnienia, jak i wśród pracodawców mamy jeszcze trochę do zrobienia.
Zarówno uczestnicy, jak i prelegenci seminarium podkreślali rolę rodziców w przygotowaniu dziecka i ucznia do przyszłości, z naciskiem na równoległe doskonalenie także ich wiedzy i umiejętności w obszarze doradztwa, bo to właśnie rodzic jest pierwszym doradcą dla swojego dziecka. Cenną informacją dla słuchaczy spotkania okazały się instrumenty wsparcia dla osób niepełnosprawnych wchodzących na rynek pracy, przedstawione przez doradcę zawodowego Powiatowego Urzędu Pracy we Włocławku.
Zrozumienie potrzeb uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jest integralną częścią systemu kształcenia i wychowania. Świadome tworzenie przestrzeni społecznej i edukacyjnej dostępnej dla wszystkich uczniów, potem pracowników, to nie tylko wyraz wrażliwości i odpowiedzialności, ale także wymiar pragmatyczny – przygotowanie do samodzielnego i satysfakcjonującego funkcjonowania w przyszłości. Realizowanie różnych form aktywności społecznej i zawodowej już od najmłodszych lat sprzyja budowaniu poczucia własnej wartości, a rozpoczęcie pracy zawodowej absolwenci z niepełnosprawnościami utożsamiają z normalnością i szeroko rozumianą dorosłością.
Aneta Gabryelczyk
nauczyciel konsultant
Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli
we Włocławku
tel.54 231 33 42 wew.40
Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku jest jednostką oświatową, dla której organem prowadzącym jest Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego. www.cen.org.pl.
Departament Edukacji i Kształcenia Ustawicznego Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu (TK).