Zachować pamięć
„Zachować pamięć”, to tytuł kolejnej już edycji konferencji, jaką Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku organizuje 27 stycznia w ramach Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu. W tym roku mija 80. rocznica wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, który jest dziś dla świata symbolem Zagłady i okrucieństw II wojny światowej. Tego dnia spotykamy się w sposób szczególny, aby przypominać ten tragiczny dla naszej historii rozdział, degradujący uniwersalne wartości – prawdy, wolności, dobra, szacunku dla drugiego człowieka – powiedziała na wstępie Grażyna Troszyńska, dyrektor KPCEN we Włocławku.
Wcześniej delegacje złożyły kwiaty pod macewą, która znajduje się w miejscu byłego getta, a obecnie na terenie Zespołu Szkół Budowlanych we Włocławku.
Podczas konferencji, Dorota Łańcucka, inicjatorka przedsięwzięcia, mówiła o okrucieństwie tamtych czasów, które jest ostrzeżeniem dla nas i dla przyszłych pokoleń. Nie możemy pozwolić na usunięcie go z naszej świadomości, tym bardziej, że dzisiaj obserwujemy podobne idee, pogardę dla demokracji, język nienawiści, źle kojarzące się gesty, totalitarne zapędy, które są kalką tamtej przerażającej historii – zaznaczyła.
Rzeczywistość pierwszych lat powojennych Ocalałych z Holokaustu przedstawiła w fotograficznej prezentacji Katarzyna Czerwonogóra z Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie. Nadzieję na integrację i godne życie społeczności żydowskiej dawały „ziemie odzyskane”, miasta Dolnego Śląska, dokąd przybyło prawie 100 tys. Żydów, głównie ze Związku Radzieckiego. W 1946 r. w Dzierżoniowie zamieszkał 5-letni Israel Ignac Zylbersztajn – gość specjalny konferencji, który wspominał ze wzruszeniem swoje dzieciństwo i młodość spędzone w ojczyźnie swoich rodziców. Jako 17-latek wyjechał z Polski do Izraela.
Z Żydowskiego Instytutu Historycznego im. E. Ringelbluma połączyła się dr Agnieszka Witkowska-Krych, która przytoczyła w swoim wykładzie wstrząsające losy żydowskich dzieci oraz sierot przebywających w getcie warszawskim. Biografię pochodzącej z Lipna, a dorastającej we Włocławku Tosi Altman, dzielnej bojowniczki Żydowskiej Organizacji Bojowej, rozwinęła uczestnikom konferencji Jolanta Iwińska z Dobrzyńskiego Towarzystwa Naukowego. Tosia do końca swojego krótkiego życia walczyła o wolność, zginęła po walkach i likwidacji warszawskiego getta w maju 1943 r. w wieku 25 lat.
Na zakończenie konferencji głos zabrali Mirosław Piechotka z Danii, który wyjechał z Polski jako młody mężczyzna i ułożył swoje życie na nowo oraz Mirosława Stojak z Włocławka – autorka wielu publikacji poświęconych włocławskim Żydom.
Dzisiaj wiemy, jak ważne jest kształtowanie kompetencji społecznych i międzykulturowych, myślenie krytyczne, wychowanie do pokojowego współistnienia, szacunek dla innych, a edukacja obywatelska to podstawa. Ale najważniejsze, aby nie być obojętnym na ludzką krzywdę, cierpienie i zło.
Opr. Dorota Łańcucka