Bielik
Bielik (Haliaeetus albicilla) polski król przestworzy, największy ptak drapieżny w Polsce. Jego wizerunek znajduje się w godle naszego kraju, dlatego warto wiedzieć o nim więcej. Chociażby to że bielik nie jest orłem za którego powszechnie jest uważany. W rzeczywistości nie należy do grupy orłów, czyli ptaków z rodzaju Aquila i Hieraaetus. ale do rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).
Nazwa bielik odnosi się do białej barwy piór ogona. Młode bieliki mają upierzenie głównie w kolorze ciemnobrązowym, ich ogon z upływem czasu staje się biały ( 5, 6 lat), jaśnieje także głowa, a dziób z ciemnoszarego zmienia barwę na jasnożółtą.
Różnice między samcem i samicą czyli dymorfizm płciowy są słabo zaznaczone. Samice są jednak większe i to do nich należą rekordy wielkości. Długość ciała sięga nawet do 90 cm. Rozpiętość skrzydeł dochodzi do 240 cm.
Bieliki dobierają się w pary na całe życie, niemniej w przypadku śmierci partnera mogą szybko znaleźć kolejnego.
Wczesną wiosną bieliki biorą udział w tokach, podczas których szybują, wykonują podniebne tańce godowe i inne powietrzne popisy. Wszystkiemu towarzyszą głośne okrzyki, nierzadko ze strony obydwu ptaków z pary.
Gniazda bielika należą do jednych z największych wśród budowanych przez ptaki. Ich średnica może dochodzić do 2 metrów, a waga nawet do 1 tony.
Samica składa raz w roku najczęściej 2 jaja, które wysiaduje przez większość czasu. Zdarza się, że zmienia się z samcem, ale tylko za dnia nigdy nie robi tego w nocy. Podczas wysiadywania samiec zapewnia jej pokarm. Jaja wysiaduje przez 35 dni. Dopiero po 70 dniach pisklęta są zdolne opuścić gniazdo. Dojrzałość płciową bieliki osiągają w wieku 5–6 lat
Bieliki są drapieżnikami i padlinożercami. Ich głównym źródłem pokarmu są ryby i ptactwo wodne, padlina zaś jest ważnym uzupełnieniem diety. Rzadziej chwytają ssaki. W skład diety bielików wchodzi wiele gatunków zwierząt, wybór pokarmu i sposób jego zdobywania w zależności od jego dostępności.
Na terenie Polski prawną ochronę bielika wprowadzono w 1952 roku. Gatunek jest objęty ochroną ścisłą. Umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt i Załączniku Dyrektywy Ptasiej. Miejsce gniazd jest chronione tajemnicą. Wokół gniazd bielików obowiązuje strefa ochronna: przez cały rok w promieniu do 200 m, a okresowo (od 1 stycznia do 31 lipca) – w promieniu do 500 m od gniazda.
Na początku XX w. bielik był w Polsce na krawędzi wymarcia. Od tego czasu jego liczebność sukcesywnie rośnie ,szacuje się, że w naszym kraju występuje 1-1,4 tys par tego gatunku
Mimo niekwestionowanego wzrostu liczebności gatunek wciąż narażony jest na wiele zagrożeń, z których najważniejsze to:
- celowe zabijanie przy użyciu broni, pułapek i zatrutych przynęt, prowadzone zwłaszcza w pobliżu niektórych kompleksów stawów rybnych,
- niszczenie potencjalnych biotopów lęgowych poprzez wycinanie nadbrzeżnych dojrzałych lasów oraz osuszanie mokradeł,
- nieprzemyślany rozwój energetyki wiatrowej na terenach zasiedlonych przez ten gatunek – wykazano, że bielik należy do ptaków wybitnie narażonych na śmierć w wyniku kolizji z siłowniami wiatrowymi,
- nadmierny rozwój turystyki na niektórych obszarach (np. Mazury),
- chemiczne skażenie środowiska
Zainteresowanym polecamy publikację na temat kontroli stref lęgowych szponiastych
http://publikacje.wpk.org.pl/2015_kontrola_stref_legowych_szponiastych.pdf
Młodszym miłośnikom przyrody polecamy kolorowankę z bielikiem
