Podsumowanie 16. Kujawsko-Pomorskiego forum samorządowego
W dniu 23 września 2024 roku w Muzeum Etnograficznym w Toruniu odbyło się Kujawsko-Pomorskie Forum Samorządowe. Funkcjonujące od 2016 roku Forum pełni rolę platformy do debaty i współpracy wszystkich samorządów terytorialnych z regionu oraz omawiania interesów i potrzeb zarówno województwa, jak i poszczególnych powiatów i gmin. Tegoroczna edycja była wyjątkowa – było to pierwsze w nowej kadencji władz samorządowych spotkanie kluczowych liderów lokalnych wspólnot. Nowo wybrani samorządowcy mieli możliwość nawiązania cennych kontaktów oraz wymiany doświadczeń z włodarzami pełniącymi swoje funkcje dłużej. Zdjęcia z wydarzenia.
W forum wzięli udział przedstawiciele władz wojewódzkich, reprezentowanych przez Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotra Całbeckiego, przewodniczącą Sejmiku Województwa Elżbietę Piniewską, wicemarszałka Zbigniewa Ostrowskiego, członków zarządu województwa Dariusza Kurzawę i Marka Wojtkowskiego, a także wicewojewodę kujawsko-pomorskiego Piotra Hemmerlinga oraz samorządów lokalnych, reprezentowanych przez przedstawicieli Konwentów Prezydentów Miast, Powiatów, Burmistrzów i Wójtów oraz przewodniczących rad JST. Obecni byli także parlamentarzyści: Senator RP Tomasz Lenz oraz Posłowie na Sejm RP Jan Ardanowski, Włodzisław Giziński i Marcin Skonieczka, radni województwa Marek Gralik, Anna Maćkowska, Robert Malinowski, Przemysław Przybylski i Jacek Woźny. Konwent Prezydentów Miast województwa kujawsko-pomorskiego reprezentowany był przez: Prezydenta Torunia Pawła Gulewskiego, Grudziądza Macieja Glamowskiego, Włocławka Krzysztofa Kukuckiego i Inowrocławia Arkadiusza Fajoka oraz wiceprezydenta Bydgoszczy, Łukasza Krupę.
Podczas spotkania zaprezentowano imienną listę wszystkich przedstawicieli organów wykonawczych miast, powiatów oraz gmin, wskazując osoby, które po raz pierwszy pełnią swoje funkcje. Uczestnicy otrzymali również dane kontaktowe do dyrektorów urzędu marszałkowskiego, aby ułatwić współpracę na różnych szczeblach administracji. Prezentacja samorządowców bieżącej kadencji.
Forum było okazją do omówienia kierunków rozwoju województwa, a także spotkania z przedstawicielami samorządu województwa odpowiedzialnymi za programowanie i wdrażanie polityki rozwoju regionalnego. Marszałek Województwa Piotr Całbecki w swoim wystąpieniu przedstawił cele zawarte w Strategii Przyspieszenia 2030+, której podstawowym założeniem jest osiągnięcie poziomu życia mieszkańców regionu porównywalnego z tym, jaki mają wysokorozwinięte kraje europejskie. Kluczowym narzędziem realizacji tej strategii jest program „Fundusze Europejskie dla Kujaw i Pomorza 2021-2027”. Podczas spotkania przedstawione zostały informacje na temat aktualnych możliwości pozyskiwania środków na inwestycje i projekty społeczne miast, gmin i powiatów – m.in. na inwestycje sportowe (w ramach Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej) i remizy strażackie dla ochotniczych straży pożarnych (w ramach naszego programu regionalnego) oraz możliwości jakie daje uruchomienie Krajowego Planu Odbudowy. Dyrektorzy Departamentów Urzędu Marszałkowskiego informowali o najważniejszych zagadnieniach jakimi zajmują się kierowane przez nich komórki organizacyjne w kontekście polityki rozwoju województwa. Prezentacja Marszałka.
W swoim wystąpieniu przewodnicząca sejmiku województwa Elżbieta Piniewska zaznaczyła, jak ważna jest współpraca między różnymi szczeblami samorządu, odnosząc się do pozytywnych doświadczeń poprzedniej kadencji. Z kolei wicewojewoda kujawsko-pomorski Piotr Hemmerling podkreślił rolę współdziałania administracji rządowej z samorządami, także w kontekście wsparcia dla regionów dotkniętych powodzią.
Przedstawiciele Konwentów Samorządowych województwa kujawsko-pomorskiego również przedstawili swoje stanowiska dotyczące kluczowych problemów. Prezydent Grudziądza Maciej Glamowski, reprezentujący Konwent Prezydentów Miast, skupił się na planowanych zmianach w publicznej służbie zdrowia, które będą wdrażane do 2026 roku. Omówił mechanizm warunkowego oddłużenia zadłużonych szpitali, wskazując Regionalny Szpital Specjalistyczny w Grudziądzu jako placówkę, która będzie mogła skorzystać z tego mechanizmu. Przedstawione przez niego założenia procesu transformacji systemu służby zdrowia zawierały również aspekty organizacyjno-prawne. Prezentacja Prezydenta Macieja Glamowskiego.
Przewodniczący Konwentu Powiatów, Starosta Żniński Zbigniew Jaszczuk, wskazał na konieczność podjęcia systemowych działań na rzecz dokończenia reformy służby zdrowia. Odniósł się także do problematyki finansów lokalnych w kontekście ich znaczenia dla równomiernego rozwoju jednostek samorządu terytorialnego. Podkreślił konieczność koordynowania działań pomocowych na rzecz regionów i gmin dotkniętych klęską powodzi.
Przedstawiciel Konwentu Burmistrzów, Burmistrz Sępólna Krajeńskiego Waldemar Stupałkowski wskazał na potrzebę współpracy środowisk samorządowych oraz znaczenie tej współpracy dla wypracowania wspólnego stanowiska w kwestiach dotyczących samorządu lokalnego. Odniósł się również do potrzeby współpracy między samorządami w zakresie ograniczania skutków klęsk żywiołowych katastrof i awarii, wskazując na korzyści wynikające z funkcjonowania Kujawsko-Pomorskiego Samorządowego Stowarzyszenia „Salutaris”.
Ważnym tematem poruszonym podczas obrad był projekt nowej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, który ma na celu zwiększenie dochodów JST dzięki wyższemu udziałowi w podatkach dochodowych od osób fizycznych i firm. Nowe przepisy, tworzone w dialogu z samorządowcami, mają wzmocnić i ustabilizować finanse samorządów wszystkich szczebli. Największymi beneficjentami zmian będą województwa i miasta na prawach powiatu (po raz pierwszy zakwalifikowane w tym kontekście do oddzielnej kategorii). Według wyliczeń Ministerstwa Finansów wzrost dochodów samorządów już w przyszłym roku wyniesie od 1 mln złotych (gminy do 4 tys. mieszkańców) do 20 mln złotych (miasta na prawach powiatu powyżej 125 tys. mieszkańców) i 45 mln złotych (województwa).
W ramach dyskusji, przewodniczący Konwentu Wójtów, Wójt Gminy Cekcyn Jacek Brygman, omówił szanse i zagrożenia wynikające z tej zmiany oraz przedstawił udział samorządowców w pracach nad ustawą w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, w której jest przedstawicielem z ramienia Związku Gmin Wiejskich RP. Pan Wójt podniósł także kwestię urealnienia finansowania zadań oświatowych oraz renegocjacji zapisów KPO i funduszy europejskich, aby uwzględnić środki na budowę i remonty dróg gminnych i powiatowych. Wystąpienie Wójta Jacka Brygmana.
W kontekście zapisów ww. ustawy przedstawiciele konwentów samorządowych naszego regionu skierowali do Ministerstwa Finansów pytania dotyczące praktycznych aspektów wdrażania procedowanego dokumentu. Ministerstwo przygotowało swoje odpowiedzi, które zamieszczamy tutaj.
Dziękujemy wszystkim uczestnikom Kujawsko-Pomorskiego Forum Samorządowego za udział w spotkaniu. Współpraca i wymiana doświadczeń liderów społeczności lokalnych są nieocenione w procesie realizacji wspólnych celów i sprostania nowym wyzwaniom.