Nie mają domu – ich los w naszych rękach
Bezdomność – najbardziej skrajna i okrutna forma wykluczenia społecznego; stale obecna, choć jako społeczeństwo jesteśmy coraz bardziej zamożni. Samorząd województwa od lat finansuje adresowane do tej grupy programy i projekty w dziedzinie profilaktyki społecznej oraz programy doraźnego wspierania. Marszałek Piotr Całbecki zdecydował o rozpoczęciu przygotowań do powołania rady, która zajmie się stworzeniem regionalnego systemu ograniczania tego zjawiska.
– Trochę przyzwyczailiśmy się widoku zarośniętych mężczyzn, taszczących w starych reklamówkach cały swój dobytek, przysypiających na dworcach, grzebiących w śmietnikach, czasem żebrzących. Teraz, kiedy temperatury spadają poniżej zera, są niczym wyrzut sumienia zamożniejącego społeczeństwa. By poprawić swój los, mieć przed sobą lepsze życie, perspektywy na przyszłość, potrzebują innych. Potrzebują nas – podkreśla marszałek Piotr Całbecki.
Szacuje się, że w Polsce żyje obecnie blisko 33,5 tysiąca osób bez własnego miejsca na ziemi. W większości są to mężczyźni (80 proc.), w wieku 40-60 lat, pozbawieni dachu nad głową w wielu przypadkach bez własnej winy, najczęściej na skutek eksmisji (45 proc.) i konfliktów rodzinnych (36 proc.); wśród przyczyn są też uzależnienia i bezrobocie. W Kujawsko-Pomorskiem bez własnego kąta żyje 1 800 osób.
Lokalne programy wychodzenia z bezdomności finansowaliśmy już z unijnych środków pomocowych 2007-2013. Polski Komitet Pomocy Społecznej mógł dzięki temu objąć programem reintegracji zawodowej i społecznej 30 osób bezdomnych z terenu Bydgoszczy; Caritas Diecezji Włocławskiej, podczas dwóch edycji projektu, 30 i 60 osób z rejonu Włocławka; Toruńskie Centrum Caritas 50 bezdomnych z Torunia i gminy Chełmża; Brodnickie Centrum Caritas 30 osób bezdomnych i zagrożonych wykluczeniem społecznym w rejonie Brodnicy; Fundacja Pro Europa 40 bezdomnych z Torunia. Programy obejmowały m. in. pomoc psychologiczną, kursy i staże zawodowe oraz pomoc w poszukiwaniu pracy, a także mieszkania chronione dla tych, którzy mogą już sobie radzić o własnych siłach.
Także obecnie przeznaczamy sporo pieniędzy na ten cel. Samorząd miejski Bydgoszczy otrzymał w grudniu ponad 2 miliony złotych na remont i przebudowę zdegradowanych lokali komunalnych na mieszkania socjalne i wspomagane. W 40 takich mieszkaniach zamieszka 80 niesamodzielnych osób bezdomnych oraz zagrożonych bezdomnością osób o niskich dochodach (20 już zasiedlono, mieszka w nich 45 osób). Wiąże się to z udziałem w zindywidualizowanym programie socjoterapeutycznym oraz wsparciem opiekuńczym (pomoc w przygotowaniu posiłków, zakupach, rejestracji do lekarza, etc.). Osoby przebywające w bydgoskich schroniskach dla bezdomnych są adresatami dwóch realizowanych już projektów prowadzonych przez działające w tym mieście organizacje pozarządowe, Inkubator Społeczny i Centrum Rozwoju Kapitału Społecznego. Będą mogły zamienić miejsce w noclegowni na lokum w mieszkaniu wspomaganym, zostaną też objęte skrojonym na marę programem wychodzenia z bezdomności i świadczonymi na miejscu usługami opiekuńczymi. Łączna wysokość dofinansowania przekracza w tym przypadku 1,4 mln złotych.
Zgromadzenie Sióstr Albertynek, które w Bydgoszczy prowadzi kuchnię dla ubogich, za ponad 4 miliony złotych zbuduje nowy budynek, w którym znajdą miejsce zaplecze kuchenne i stołówka oraz pokoje interwencyjne dla ofiar przemocy domowej i ośrodek terapeutyczny dla osób, które spróbują wyjść z bezdomności lub uzależnienia. Dotację na stworzenie mieszkań socjalnych dla osób zagrożonych bezdomnością w Bronisławiu (blisko 300 tysięcy złotych) otrzymała też w ostatnich tygodniach gmina Dobre w powiecie radziejowskim.
Marszałkowski Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej od kilkunastu lat przygotowuje przed zimą informatory, plakaty i ulotki z adresami miejsc udzielających wsparcia bezdomnym. Trafiają do instytucji, z którymi stykają się takie osoby (m. in. szpitali, więzień, schronisk i noclegowni, straży miejskiej i policji), są też kolportowane w miejscach gdzie bezdomni przebywają (m. in. na dworcach). Od dwóch lat prowadzi też kampanię informacyjną na temat mądrych sposobów pomocy wykluczonym.
Rada do spraw wychodzenia z bezdomności przy marszałku województwa kujawsko-pomorskiego zajmie się m. in. stworzeniem diagnozy sytuacji i mapy potrzeb, opracowaniem modelu przeciwdziałania wykluczeniu i bezdomności oraz monitorowaniem losów osób wychodzących z bezdomności, monitorowaniem standardów i promowaniem dobrych praktyk w tej sferze. Będzie też doradzać w tym zakresie gospodarzowi województwa. Wejdą do niej m. in. przedstawiciele organizacji pozarządowych posiadających doświadczenie w udzielaniu tego rodzaju pomocy, samorządów lokalnych, publicznych służb pracy i pracodawców oraz świata nauki.
Marszałek Piotr Całbecki spotkał się 20 grudnia z przedstawicielami Caritas diecezji bydgoskiej, toruńskiej i włocławskiej oraz toruńskimi franciszkanami z Podgórza, prowadzącymi noclegownie i jadłodajnie dla bezdomnych oraz działającymi na rzecz ograniczenia bezdomności. Z rąk gospodarza województwa odebrali specjalne certyfikaty pomocy społecznej potwierdzające wysoki poziom świadczonego wsparcia. Marszałek Całbecki podzielił się opłatkiem z podopiecznymi tych instytucji.
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
19 grudnia 2017 r.
Ostatnia aktualizacja: 22 grudnia 2017 r.