Bydgoski Marzec’81 – pamiętamy!
40 lat temu odwaga i determinacja chłopskich działaczy Kujaw i Pomorza dała początek wydarzeniom Bydgoskiego Marca i doprowadziła do powstania rolniczej Solidarności – pierwszej po wojnie niezależnej organizacji wiejskiej. 16 marca uroczystościach rocznicowych w Bydgoszczy uczestniczyli wicemarszałek Zbigniew Ostrowski i wicemarszałek Zbigniew Sosnowski.
– Karty historii zapisywane są nie tylko na polach bitew. Są one także zapisywane w życiorysach zwykłych ludzi, tak jak prawda historyczna o wydarzeniach sprzed 40 lat, prawda o prześladowaniach demokratycznej opozycji w czasach PRL-u. Ale pamiętajmy, że upominanie się o wolność słowa, o poszanowanie ładu konstytucyjnego i o demokratyczne swobody zawsze wymaga odwagi cywilnej – podkreślił w swoim wystąpieniu wicemarszałek Zbigniew Ostrowski. – Dziękuję tym wszystkim, którzy swą postawą dali wówczas świadectwo tej odwagi. Oddaję cześć tym wszystkim, którzy nie doczekali wolnej, demokratycznej Polski, a których wspomnienie winniśmy na zawsze zachować we wdzięcznej pamięci.
– Naród, który nie pamięta o swojej historii, nie jest godzien istnienia. Dlatego dzisiaj jesteśmy razem, aby uczcić tych, którzy 40 lat temu przeciwstawili się ówczesnej władzy w imię walki o lepszą Polskę. To oni zbudowali fundamenty do przemian społeczno-gospodarczych. To dzięki nim żyjemy w wolnej, demokratycznej Polsce – mówił wicemarszałek Zbigniew Sosnowski.
Uroczystości, zorganizowaną przez środowiska rolnicze, rozpoczęła msza święta w bydgoskim kościele jezuitów, po której odbyła się ceremonia złożenia kwiatów pod tablicą upamiętniającą strajk chłopski w 1981 roku, a potem uroczyste spotkanie okolicznościowe w Operze Nova. Wśród uczestników byli także m.in. bohater tamtego czasu, a potem wieloletni parlamentarzysta RP Jan Rulewski, senator Ryszard Bober i prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski.
IPN przygotował specjalną tekę edukacyjną „O wieś polską wolną, niezależną, samorządną”, przeznaczoną dla szkół ponadpodstawowych, będącą uzupełnieniem nieobecnych w podręcznikach treści na temat antykomunistycznego oporu społecznego mieszkańców polskiej wsi. Ten sam tytuł nosi towarzysząca obchodom wystawa przed Urzędem Wojewódzkim w Bydgoszczy.
16 marca 1981 roku, podczas trwającego od Sierpnia’80 karnawału Solidarności, nielegalna wówczas jeszcze Solidarność chłopska ogłosiła strajk okupacyjny jednego z budynków publicznych w Bydgoszczy w proteście przeciw decyzji komunistycznych władz o braku zgody na rejestrację jej struktur. Postulaty strajkujących ogłosiła 19 marca na sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy delegacja Solidarności, której przewodził Jan Rulewski. Solidarnościowi działacze, w tym sam Rulewski, zostali wówczas pobici przez interweniujące oddziały milicji. Brutalna akcja milicyjna, która wstrząsnęła opinią publiczną w całym kraju, spowodowała kryzys polityczny grożący niekontrolowanym wybuchem społecznym, który został ostatecznie zażegnany m.in. dzięki mediacji hierarchów Kościoła katolickiego. W ich wyniku władze zgodziły się na rejestrację Solidarności rolniczej, co nastąpiło 12 maja 1981.
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
16 marca 2021 r.
Ostatnia aktualizacja: 19 marca 2021 r.
