Europejski Tydzień Profilaktyki Raka Szyjki Macicy
Od 22 do 28 stycznia obchodzony jest Europejski Tydzień Profilaktyki Raka Szyjki Macicy. Ministerstwo Zdrowia przypomina, że świadomość zachorowania na nowotwory wywołane wirusem HPV jest niezbędna w profilaktyce. HPV odpowiada za prawie wszystkie zachorowania na raka szyjki macicy. Inicjatywa ma na celu podkreślanie szczególnej roli badań profilaktycznych, które mogą uchronić przed diagnozą nowotworową, a nawet uratować życie wielu kobiet.
Europejski Tydzień Walki z Rakiem Szyjki Macicy ma zwrócić uwagę kobiet na to, jak ważne są regularne badania cytologiczne i ginekologiczne.
Rak szyjki macicy jest jednym z tych nowotworów, które nie dają żadnych objawów.
Rozwija się długo i bezboleśnie.
Objawy które powinny zaalarmować:
- Nieprawidłowe krwawienia:nieprawidłowe krwawienia z pochwy, szczególnie po stosunku płciowym, po menopauzie lub między okresami, mogą być objawem problemów w obrębie szyjki macicy.
- Ból i dyskomfort:bóle podbrzusza, bóle w trakcie stosunku seksualnego lub ogólny dyskomfort w okolicach miednicy mogą wymagać uwagi lekarza.
- Niepokojące objawy moczowo-płciowe:obecność krwi w moczu, czy ból podczas oddawania moczu mogą sygnalizować problemy.
- Nietypowa wydzielina z pochwy:nietypowa wydzielina, zwłaszcza ta o intensywnym zapachu, może być objawem infekcji lub innych problemów.
- Dyskomfort podczas stosunku seksualnego:Jeśli stosunek płciowy jest bolesny lub wywołuje dyskomfort, warto skonsultować się z lekarzem.
- Bolesne miesiączki:jeśli występują zmiany w intensywności bólu podczas miesiączkowania, warto to zgłosić podczas wizyty u lekarza.
- Zmiany anatomiczne szyjki macicy:lekarz może wykryć nieprawidłowości podczas badania ginekologicznego.
Rak szyjki macicy w około 90% przypadków jest spowodowany wirusem HPV przenoszonym drogą płciową. W związku z tym, jest jednym z nielicznych nowotworów złośliwych, w którym znana jest profilaktyka pierwotna w postaci szczepienia przeciwko onkogennym typom wirusa HPV. W wielu krajach europejskich szczepienie jest refundowane i zalecane dziewczętom przed inicjacją seksualną.
Szczepionka jest bezpieczna i skuteczna, zmniejsza do kilku procent ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy i inne nowotwory HPV zależne, tj. rak kanału odbytu, rak regionu głowy i szyi oraz rak prącia. Zakażenie dotyczy bowiem także mężczyzn, którzy również mogą być jego nosicielami.
W Polsce funkcjonuje powszechny program bezpłatnych szczepień przeciw HPV, który jest skierowany do dziewcząt i chłopców w wieku 12 i 13 lat. W 2023 roku ze szczepień mogły skorzystać dzieci urodzone w 2010 i 2011 r., z kolei w 2024 roku program obejmuje roczniki 2011 oraz 2012. Realizuje on cele i założenia Narodowej Strategii Onkologicznej. Szczepienia przeciw HPV dla dziewcząt i chłopców w wieku 12 i 13 lat podawane są w dwóch dawkach – do wyboru są dwa rodzaje szczepionek: 2-walentana szczepionka Cervarix oraz 9-walentna szczepionka Gardasil 9.
Aby skorzystać ze szczepienia, najlepiej umówić wizytę w przychodni POZ. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej wystawia e-receptę, a rodzic realizuje ją w aptece i umawia dziecko na szczepienie bezpośrednio w przychodni POZ.