PORTAL INFORMACYJNY URZĘDU MARSZAŁKOWSKIEGO WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO W TORUNIU

Do 15 listopada 2024 roku nasi beneficjenci zobowiązani są przedłożenia rozliczeń swoich zadań objętych dotacjami w ramach Projektu „Wsparcie opieki nad zabytkami Województwa Kujawsko-Pomorskiego w 2024 roku”. W dalszym ciągu jednak kontynuowane będą prelekcje na temat zabytków i wykonanych prac. W drugiej połowie listopada br. kolejne parafie zapraszają na spotkania z zabytkami:

 

• 15 listopada o godz. 9:00 w kościele pod wezwaniem  śś. Apostołów Piotra i Pawła w Ciechocinku, nazwa zadania: „Wykonanie prac konserwatorskich przy prospekcie organowym z kościoła p.w. śś. Apostołów Piotra i Pawła w Ciechocinku – etap III”,
• 17 listopada o godz.11:45 w kościele pod wezwaniem   św. Jana Chrzciciela w Janikowie, nazwy zadań: „Prace konserwatorsko – restauratorskie przy elementach wyposażenia kościoła p.w. św. Jana Chrzciciela w Janikowie”, „Prace konserwatorsko – restauratorskie przy emporze i szafie organowej z kościoła p.w. św. Jana Chrzciciela w Janikowie”,
• 22 listopada o godz. 9:00 w kościele pod wezwaniem  św. Jakuba Apostoła w Toruniu, nazwa zadania: „Konserwacja zabytkowych elementów wyposażenia kościoła p.w. św. Jakuba Apostoła w Toruniu – obrazy i rzeźba – etap II”,
• 22 listopada o godz. 12:30 w kościele pod wezwaniem  śś. Marcina i Mikołaja w Bydgoszczy, nazwa zadania: „Konserwacja ołtarza bocznego p.w. św. Józefa w Katedrze Bydgoskiej – drugi etap prac”,
• 24 listopada o godz. 12:00 w kościele pod wezwaniem  św. Dominika w Chodczu, nazwa zadania: „Remont konserwatorski zabytkowego kolumbarium (1733 r.) w Chodczu”,
• 24 listopada o godz. 12:00 w kościele pod wezwaniem św. Sebastiana w Rywałdzie Królewskim, nazwa zadania: „Prace konserwatorskie przy rzeźbie Chrystus Frasobliwy z kościoła p.w. św. Sebastiana w Rywałdzie Królewskim”.

 

Projekt realizowany jest w trybie partnerstwa na podstawie art. 39 ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027. Wzięło w nim udział 137 partnerów.

Niniejszy projekt stanowi kontynuację działań samorządu województwa prowadzonych w latach poprzednich.

 

Świątynia p.w. śś. Apostołów Piotra i Pawła w Ciechocinku jako kościół filialny parafii w Raciążku została zbudowana w latach 1873-84. Wyposażenie i wystrój wewnętrzny (ołtarz, ambonę, organy, witraże i polichromię ) kościół otrzymał na początku XX wieku. Kościół ciechociński został zbudowany w modnym ówcześnie stylu neogotyckim. Główny korpus kościoła został podzielony na trzy nawy oryginalnymi smukłymi „kolumnami” żeliwnymi, na których spoczywają ostrołukowe sklepienia żebrowe. Wnętrze zamyka wieloboczne prezbiterium otoczone trzema niespotykani sześciokątnymi zakrystiami. Pod tą częścią kościoła wykonano kryptę.  W fasadzie dwie niewysokie wieże, między którymi szczyt z dwoma ostrołukami przechodzącymi w „ośli grzbiet”.

Prospekt organowy i organy z 1896 r. ustawione zostały na chórze muzycznym. Głównym materiałem, z którego powstały jest drewno rzeźbione, malowane i cynkowane w stylu neogotyckim. Wymiary w cm to 500 x 330 x 250. Prospekt architektoniczny na wysokim cokole z płycinami, z częścią centralną zwieńczoną wimpergą.

 

Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Janikowie jest jednonawową świątynią, wzniesioną w stylu późnogotyckim. Korpus nawowy pochodzi z ok. poł. XV w. , nadbudowa wieży i zakrystia miała miejsce w1840r. Kościół jest jednym z nielicznych zabytków architektury gotyckiej ceglanej występujących na terenie Pałuk.

Chrzcielnica – 2 poł. XIX w., neobarok. Chrzcielnica wolnostojąca typu kielichowatego; czasza z pokrywą trzon i podstawa ośmioboczna.

Rzeźba św. Antoniego z Dzieciątkiem – koniec XVIII w., późny barok ludowy. Rzeźba pełna w ujęciu całopostaciowym, postać świętego Antoniego ukazana frontalnie, stojąca w lekkim kontrapoście.

Obraz Wniebowzięcie NMP – 1878 r., neobarok. Pole obrazowe w kształcie prostokąta stojącego ujęte arkadą. Postać Marii w silnym kontrapoście, z głową przechyloną w prawą stronę, prawą nogą ugiętą w kolanie, dłońmi położonymi na piersi.

Organy w kościele pochodzą z 1910 lub 1915 roku. Instrument siedmiogłosowy z 6 głosami w manuale i jednym w pedale, z trakturą pneumatyczną, wiatrownicami stożkowymi. Prospekt z 1900 roku, neoklasycystyczny, jednosekcyjny, trójwieżowy, w części cokołowej  wkomponowany w balustradę chóru muzycznego.

 

Obraz „Święty Jakub” z kościoła p.w. św. Jakuba Apostoła w Toruniu z ramą (relief głęboki, polichromowany, złocony datowany jest na 1 tercję XVIII w., barok, warsztat toruński. Święty Jakub ukazany całopostaciowo, frontalnie, na tle krajobrazu. Ubrany w czarne szaty zapięte na piersiach na rząd czterech guzów, na głowie ma kapelusz z muszlami. Na prawym przedramieniu przewieszony czerwony płaszcz. W prawej ręce trzyma kij pielgrzymi z zawieszonym bukłakiem, a w lewej księgę.

Rama zniszczona atakiem owadów, relief uszkodzony, wykruszony, liczne ubytki i przetarcia pozłoty.

Obraz „Przemienienie na Górze Tabor” z ramą (relief głęboki, polichromowany, złocony) I pol. XVIII w., barok, warsztat toruński. Obraz w kształcie prostokąta,  kompozycja obrazu dwuczęściowa. W dolnej części przedstawienie trzech półsiedzących – półleżących mężczyzn, ukazanych tyłem do widza, z głowami skierowanymi na stojącego na obłoku Chrystusa. Postacie odziane w luźne szaty i kolorowe płaszcze: niebieski, czerwony i żółty.  W centrum górnej części obrazu Chrystus ukazany całopostaciowo, z rozpostartymi ramionami, z głową otoczoną aureolą, odziany w białą szatę i przerzucony przez lewe ramię płaszcz. Po bokach Chrystusa postacie dwóch proroków zwrócone w jego stronę, okryte płaszczami: czerwonym i błękitnym. Materiał i technika: olej na płótnie.

Obraz jest w bardzo złym stanie. Lico jest bardzo zabrudzone i zakurzone. Werniks mocno pociemniały i zżółknięty, miejscami zabielony.

Obraz Michał Anioł z koszulkami srebrnymi. Datowany na 4 ćwierć XVI w. manierystyczny obraz z warsztatu toruńskiego. Został wyjęty po 1949 r. z ołtarza bocznego p.w. św. Michała. Prostokątny obraz z przedstawieniem Michała Archanioła depczącego diabła. Archanioł w ujęciu całopostaciowym, w stroju rzymskiego legionisty, z rozpostartymi skrzydłami. Tułów skręcony w prawo, prawa ręka z mieczem uniesiona, lewa ręka przesłonięta tarczą. Pod stopami Archanioła leżący na plecach diabeł, za wizerunkiem diabła płomienie, z których unosi się biały dym. Na obrazie srebrne aplikacje: hełm, miecz, sandały oraz elementy tarczy: obramienie oraz krzyż. Aplikacje: materiał i technika: srebro, techniki złotnicze.

 

Ołtarz boczny p.w. św. Józefa w Katedrze Bydgoskiej jest ołtarzem architektonicznym z XVIII w., dwukondygnacyjnym. Obecny stan zachowania ołtarza określić należy jako zły, wymagający podjęcia prac konserwatorskich i restauratorskich, w szczególności przez wysoki stopień zniszczenia drewna, związany z zaawansowaną działalnością owadów żerujących w drzewie. Na podstawie oględzin stwierdzono że obiekt jest całkowicie przemalowany. Przemalowania występują w partiach polichromowanych, jak i na złoceniach. Rzeźby oraz detal snycerski: warstwa zaprawy krucha, niewykluczona obecność mikroorganizmów (grzybów pleśniowych). Szafa ołtarzowa złamana wyraźnie widoczne pochylenie co oznacza zniszczenie konstrukcji, a w efekcie zagraża bezpieczeństwu.

 

Kaplica cmentarna pw. Św. Jakuba w Chodczu została wybudowana w 1799 roku. W latach 1849- 1852 pełniła rolę kościoła parafialnego. W tym okresie dobudowano zakrystię i przebudowano część katakumb, by utworzyć przejście do zakrystii. W latach 80-tych XX wieku zakrystię rozebrano.

Zawilgocenie podwaliny i fatalny stan dachu widoczny jest szczególnie od strony północnej. Konstrukcja dachu i więźby nadwyrężona. Zapadnięta połać dachu. Bardzo mocne zniszczenia konstrukcji drewnianej dachu. W krypcie znaczne ubytki podwaliny, brak głazów w ścianie północnej. Znaczne zawilgocenie strefy cokołowej, a w nawie zawilgocenie ścian i sufitu. Zniszczona klatka schodowa.

 

Rzeźba Chrystus Frasobliwy z połowy XVII wieku z kościoła p.w. św. Sebastiana w Rywałdzie Królewskim jest jednym z najstarszych i cennych zabytków w kościele w Rywałdzie. Figura wykonana jest z drewna i polichromowana. Rzeźba późnogotycka. Postać Chrystusa umieszczona jest na walcowatym, górą półokrągłym cokole, wyobrażającym wzniesienie. Chrystus przedstawiony jest w całej postaci, frontalnie, w pozycji siedzącej. Prawą, wspartą na kolanie ręką, podpiera pochyloną głowę, w lewej trzyma trzcinę.

W przeszłości była poddawana przynajmniej dwukrotnej renowacji. Dowolność warstw chronologicznie wtórnych, zniszczenia drewnianego podłoża powodują konieczność wykonania zabiegów konserwatorskich, mających na celu pozyskanie warstw oryginalnych, a także wzmocnienie drewna oraz przywrócenie pierwotnej estetyki dzieła.