Pamięci ofiar zbrodni pomorskiej
Marszałek Piotr Całbecki i przewodniczący sejmiku województwa Ryszard Bober oraz dyrektor gdańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej prof. Mirosław Golon uczestniczyli 2 października w głównych kujawsko-pomorskich uroczystościach poświęconych ofiarom zbrodni pomorskiej 1939, pod pomnikiem w Parku Pamięci w Toruniu. Szczególnym bohaterem obchodów rocznicowych jest doktor Józef Bednarz, polski psychiatra, w 1939 roku dyrektor szpitala psychiatrycznego w Świeciu, nazywany pomorskim Korczakiem.
– Trzeba przypominać te tragiczne karty w naszej historii, trzeba mówić o tym. Tylko wtedy możemy mieć nadzieję, że się to już nigdy więcej nie powtórzy. Trzeba też pamiętać o bohaterach. 2 października, dzień urodzin doktora Józefa Bednarza, będzie naszym stałym wojewódzkim dniem pamięci ofiar zbrodni pomorskiej – mówi marszałek Piotr Całbecki.
Jesienią 1939, wkrótce po napaści Niemiec na Polskę, okupanci przystąpili do ludobójczej akcji „odpolszczania” tej części polskich ziem, którą przyłączono do III Rzeszy. Zaplanowane jeszcze przed wybuchem wojny i przeprowadzone według przygotowanych zawczasu list proskrypcyjnych masowe rozstrzeliwania ludności cywilnej, przede wszystkim inteligencji oraz osób zaangażowanych w umacnianie polskości, pochłonęły dziesiątki tysięcy istnień. Do największych zbrodni doszło na terenie przedwojennego województwa pomorskiego – liczbę ofiar, wśród których były też kobiety i dzieci, szacuje się na co najmniej 30 tysięcy. Sprawcami mordów byli miejscowi Niemcy zrzeszeni w organizacji Selbstschutz Westpreussen, nadzorowani przez SS. Większość z nich uniknęła odpowiedzialności.
W ubiegłym roku w Toruniu stanął pomnik Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939. Prosta bryła odwołuje się do wyobrażenia zburzonego przez pociski domu. Autorem jest tworzący w Kujawsko-Pomorskiem artysta Zbigniew Mikielewicz.
- Wywiad To jest ciągle żywe
Tegorocznym obchodom towarzyszy promocja książki poświęconej bohaterowi tamtych strasznych czasów, polskiemu psychiatrze Józefowi Bednarzowi, dyrektorowi szpitala psychiatrycznego w Świeciu, który poszedł na śmierć z pacjentami tej lecznicy. Po napaści na Polskę Niemcy, w sposób zaplanowany i systematyczny, mordowali chorych psychicznie i osoby niepełnosprawne intelektualnie. Autorem książki „Kapitan ostatni opuszcza swój statek … Józef Władysław Bednarz (1879-1939)”, wydanej przez Instytut Pamięci Narodowej, jest Mateusz Kubicki. Wystawioną podczas uroczystości w Parku Pamięci inscenizację, nawiązującą do pracy doktora Bednarza w szpitalu psychiatrycznym Świeciu, przygotowali harcerze ze szczepu bydgoskich drużyn harcerskich Zielona Siódemka przy wsparciu Fundacji Fantazmat (zdjęcie czołówkowe oraz zdjęcia 1, 3, 4, 5, 7, 8).
Druga część kujawsko-pomorskich obchodów wojewódzkich rocznicy zbrodni pomorskiej odbędzie się 8 października (wtorek) w Toruniu:
godz. 11.00 – ceremonia złożenia kwiatów pod pomnikiem Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939
godz. 12.00, Dwór Artusa – promocja materiałów edukacyjnych dla szkół i portalu historyczno-edukacyjnego „Zbrodnia pomorska 1939”
Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 24 w Toruniu w szczególny sposób uczcili pamięć pomordowanych 80 lat temu rodaków. Dzisiaj (3 października), klasa po klasie, kolejno zapalali znicze pod pomnikiem w Parku Pamięci.
Biuro Prasowe Urzędu Marszałkowskiego
30 września 2019 r.
Ostatnia aktualizacja: 4 października 2019 r.
