Rówieśnicy Niepodległej

Elżbieta Musiał, fot. Filip Kowalkowski
Elżbieta Musiał, fot. Filip Kowalkowski

Elżbieta Musiał

Elżbieta Musiał przez lata udzielała się jako wolontariuszka Polskiego Czerwonego Krzyża

 

Elżbieta Musiał (z domu Koczorowska) urodziła się 16 listopada 1915 r. w rodzinie ziemiańskiej w Broniewie w dawnym powiecie Wyrzyskim. Nauki podstawowe pobierała w domu. W 1924 r. rodzina przeniosła się do Poznania, gdzie pani Elżbieta uczęszczała do gimnazjum im. Zamojskich, maturę zdała w 1934 r., a następnie przez 9 miesięcy uczyła się w prowadzonym przez zakonnice Instytucie de Segur w Rouboix Nord w północno-wschodniej Francji. Pracę zawodową rozpoczęła od praktyki w Banku Ziemiańskim w Poznaniu. Następnie odbyła praktykę rolniczą w gospodarstwie Artura Barthla w Nadrożu k. Rypina z wynagrodzeniem 68 zł. miesięcznie plus utrzymanie. Po ukończeniu praktyki pracowała jako kasjerka w majątku swojej kuzynki w Izabeli w gminie Mrocza. Jesienią 1939 r. zostały wyrzucone przez Niemców do pobliskiego Podgórza, gdzie cierpiały biedę. Dowiedział się o tym gospodarz z pobliskiego Broniewa Władysław Musiał i kazał synowi Benedyktowi zawieść im coś do jedzenia. Znał się z ojcem Elżbiety Karolem Koczorowskim z Powstania Wielkopolskiego. Tak to Elżbieta poznała swojego przyszłego męża. Był on wtedy członkiem AK, a od 1943 r Komendantem Obwodu Wyrzyskiego AK. Elżbieta została w 1940 r. wysiedlona do Poznania gdzie pracowała jako listonoszka. Do przyszłego męża dojeżdżała co jakiś czas rowerem do Nakla, gdzie z kolei została wysiedlona jego rodzina, a było to 115 km. Ślub odbył się z uwagi na przynależność Benedykta do AK w obstawie kolegów z oddziału, gdyż groziło mu w każdej chwili aresztowanie. Rodzina gospodarowała w Kaźmierzewie gm. Mrocza, tam też kolejno rodziły się dzieci: w 1946 syn Jacek, w 1948 syn Andrzej, a w 1951 siostry bliźniaczki Maria i Gabriela. W tym też czasie jej mąż skończył rozpoczęte przed wojną w Poznaniu studia rolnicze. Nie mógł jednak znaleźć pracy z uwagi na wcześniejszą przynależność do AK i żonę córkę „dziedziczki”. Dopiero w 1954 r. Benedykt rozpoczął pracę w Instytucie Zootechniki w Krakowie (w tych latach wiele osób w takiej sytuacji znajdywało tam pracę) i tak Elżbieta z mężem wędrowała po Polsce mieszkając w kolejnych Zakładach Instytutu; Kołudzie Wielkiej, Ciołkowie i Mełnie. W roku 1964 przenieśli się do Myślęcinka k. Bydgoszczy gdzie Benedykt został kierownikiem Wojewódzkiej Stacji Oceny Zwierząt, a po przejściu na emeryturę w 1979 r. powrócili do Kaźmierzewa gdzie w 2004 r. zmarł. W tych latach Elżbieta nie pracowała zawodowo, a zajmowała się wychowaniem 4 dzieci. Udzielała się tylko jako wolontariuszka, w roli siostry PCK w Mełnie k. Grudziądza. Po śmierci męża przeniosła się do rodzinnego domu w Broniewie do syna Andrzeja, gdzie mieszka z przerwami na pobyty u córek w Bydgoszczy do dnia dzisiejszego. Elżbieta miała 8 rodzeństwa i jej matki nie był stać na wysłanie jej na studia. Przeżyła jak szereg rodzin w czasie wojny wiele tragedii; w powstaniu warszawskim zginęła wraz z córką i mężem jej siostra Maria Dunajewska. Bezpośrednio po wojnie wycieńczony pobytem w obozie pracy w Antoninku k. Poznania zmarł na szkarlatynę jej jedyny brat Karol oraz siostra Barbara.

 

Elżbieta Musiał, fot. Filip KowalkowskiElżbieta Musiał, fot. Filip Kowalkowski