Apel do Sejmu i rządu w sprawie toruńskiego manuskryptu

Marszałek Piotr Całbecki jest inicjatorem podpisanej w poniedziałek (14 lutego) deklaracji z apelem do Sejmu o zaniechanie prac nad poselskim projektem ustawy o przekazaniu na rzecz Węgier cennego manuskryptu będącego własnością toruńskiej Książnicy Kopernikańskiej. Oprócz gospodarza województwa podpisy pod dokumentem złożyli prezydent Torunia Michał Zaleski, rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika prof. Andrzej Sokala, biskup toruński Wiesław Śmigiel i biskup senior diecezji toruńskiej Andrzej Suski oraz reprezentujący Książnicę prof. Janusz Tandecki i dyrektor Danetta Ryszkowska-Mirowska. Formularz poparcia deklaracji na stronie kodekskorwina.pl

„Apelujemy do posłanek i posłów (…) o odstąpienie od inicjatywy pozbawienia Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu znajdującego się w jej kolekcji bezcennego rękopisu. Bezcennego dla Torunia i Regionu, będącego nierozerwalną częścią duchowego i materialnego dziedzictwa narodowego Polski.” – czytamy w deklaracji, przekazanej m.in. marszałek Sejmu Elżbiecie Witek i kierującemu resortem kultury i dziedzictwa narodowego wicepremierowi Piotrowi Glińskiemu. (pdf)

– Wiemy, że machina legislacyjna ruszyła, śledzimy ją. Zaproponowaliśmy, by rozważyć możliwość skorzystania z kopii tego rękopisu, ale wykonamy ją tylko wtedy, gdy rzeczywiście takie będzie oczekiwanie. Myślę, że decydujący głos będzie tu miało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego; mam nadzieję, że będzie to decyzja o odstąpieniu od tego pomysłu – powiedział dziennikarzom po podpisaniu deklaracji marszałek Piotr Całbecki.

– To dzieło przetrwało burze wojen szwedzkich i późniejszych światowych. Pozostanie w Toruniu, to oczywiste, ponieważ to torunianki i torunianie pozyskali je dla swoich kulturowych zasobów. A co najważniejsze, udostępniają je – udostępniają badaczom i prezentują na wystawach. Deklaruję, że zachowamy to dzieło przez kolejne setki lat – mówił prezydent Michał Zaleski.

– W imieniu społeczności uniwersyteckiej wyrażam stanowczy sprzeciw przeciwko pomysłowi odebrania naszemu miastu, naszemu województwu tego bezcennego zabytku. Jeden z najwybitniejszych jurystów wszech czasów, żyjący w II wieku Iulius Paulus, powiedział do swego cesarza Hadriana: Non omne quod licet, honestum est, nie wszystko, co jest dozwolone, jest uczciwe. Kieruję te słowa do polskiego parlamentu – podkreślił prof. Andrzej Sokala.

– Wskutek różnych zawirowań historycznych nie mamy w Polsce zbyt wielu tego rodzaju zabytków. Dlatego uważam, że manuskrypt ten jest szczególnie cenny – dla Torunia i dla Polski, dla naszego dziedzictwa narodowego – stwierdził bp Wiesław Śmigiel.

Deklarację w obronie manuskryptu może poprzeć każdy z nas na stronie kodekskorwina.pl

Kodeks „Epistola de laudibus augustae bibliothecae atque libri quatuor versibus scripti eodem argumento ad serenissimum Mathiam Corvinum Panoniae regem” to stworzony przez włoskich mistrzów w połowie XV wieku spisany w formie poematu swego rodzaju katalog kolekcji manuskryptów iluminowanych słynnej Bibliothecae Corvinianae, jednego z najwspanialszych europejskich księgozbiorów renesansowych. Księga jest od XVI wieku związana z Toruniem – została przekazana bibliotece tworzącego się wówczas Gimnazjum Toruńskiego (Akademickiego), w tamtym czasie bardzo ważnego ośrodka intelektualnego w tej części Rzeczpospolitej. Jest najcenniejszą pozycją w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej, a w zgodnej opinii historyków także jednym z najcenniejszych zachowanych zachodnioeuropejskich rękopisów iluminowanych z XV stulecia.

Zobacz też Deklaracja w obronie naszego manuskryptu

Beata Krzemińska

rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego

14 lutego 2022 r.

Ostatnia aktualizacja: 17 lutego 2022 r.