Aktualności

Zbrodnia pomorska 1939: bydgoscy nauczyciele Antoni Olejnik i Medard Maczykowski prowadzeni na śmierć (fotogram z wystawy)
Zbrodnia pomorska 1939: bydgoscy nauczyciele Antoni Olejnik i Medard Maczykowski prowadzeni na śmierć (fotogram z wystawy)

Warto zobaczyć: wystawa „Zapomniani kaci Hitlera”

Przed gmachem głównym Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu można obejrzeć interesującą wystawę na temat zbrodni pomorskiej, jej ofiar i sprawców. Zdjęcia pochodzą z polskich archiwów i muzeów oraz ze zbiorów prywatnych. Wystawę przygotowali historycy z bydgoskiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej.

Jesienią 1939, wkrótce po napaści Niemiec na Polskę, okupanci przystąpili do ludobójczej akcji „odpolszczania” tej części polskich ziem, którą przyłączono do III Rzeszy. Zaplanowane jeszcze przed wybuchem wojny i przeprowadzone według przygotowanych zawczasu list proskrypcyjnych masowe rozstrzeliwania ludności cywilnej, przede wszystkim inteligencji oraz osób zaangażowanych w umacnianie polskości, pochłonęły dziesiątki tysięcy istnień. Do największych zbrodni doszło na terenie przedwojennego województwa pomorskiego – liczbę ofiar, wśród których były też kobiety i dzieci, szacuje się na co najmniej 30 tysięcy. Sprawcami mordów byli miejscowi Niemcy zrzeszeni w organizacji Selbstschutz Westpreussen (Samoobrona Prus Zachodnich), nadzorowani przez SS. Większość z nich uniknęła odpowiedzialności.

Wiele z przedstawionych fotografii to wstrząsające w swej wymowie obrazy. Widzimy ofiary prowadzone na śmierć, ich godną postawę w ostatnich chwilach życia, a także oprawców – sąsiadów tych pierwszych, zwykłych ludzi, księgowych, dentystów, właścicieli majątków, rolników.

Ekspozycję „Zapomniani kaci Hitlera. „Samoobrona” Niemiecka na Pomorzu Gdańskim (Selbstschutz Westpreussen) w 1939 r.” przygotowali historycy z bydgoskiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej Izabela Mazanowska i Tomasz Ceran.

Beata Krzemińska

rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego

5 października 2018 r.