Kraina stu jezior – Krajeński Park Krajobrazowy
Blisko sto jezior zamieszkanych przez wiele gatunków ryb, plaże i kąpieliska, wiele szlaków turystyki pieszej i rowerowej oraz warte poznania zabytki – to bogactwo Krajeńskiego Parku Krajobrazowego, największego na Kujawach i Pomorzu.
– W Kujawsko-Pomorskiem mamy dziesięć parków krajobrazowych, wszystkie warte tego, by zobaczyć je i poznać osobiście – wspaniała przyroda z rzadkimi gatunków zwierząt i roślin, liczne jeziora, atrakcyjne szlaki turystyczne, interesujące materialne świadectwa dziedzictwa kulturowego. Nie znam takich, którzy tu nie wracają, często po wiele razy – zachęca marszałek Piotr Całbecki.
Park utworzono w 1998 roku z inicjatywy lokalnej społeczności, której celem było zachowanie dla przyszłych pokoleń unikalnego środowiska przyrodniczego, specyficznych cech krajobrazu oraz wartości kulturowych i historycznych regionu Krajny. Położony w centrum Pojezierza Krajeńskiego park zajmuje powierzchnię ponad 74 tysięcy hektarów i leży na terenie powiatów: sępoleńskiego, tucholskiego i nakielskiego. Jest najbardziej na zachód wysuniętą częścią województwa i jednym w większych parków krajobrazowych w Polsce. Siedzibą Krajeńskiego Parku Krajobrazowego jest Więcbork (powiat sępoleński).
Bogactwem przyrodniczym Krajeńskiego Parku Krajobrazowego są zwłaszcza wody: liczne rzeki i blisko setka jezior. Największe z nich to: Więcborskie (ok. 200 ha), Mochel (153 ha), Sępoleńskie (159 ha), Stryjewo (151 ha), Witosławskie (107 ha) i Lutowskie (156 ha). Czyste wody obfitują w wiele gatunków ryb, co jest atrakcją dla wędkarzy. Licznie występują na tym obszarze także bagna i mokradła, będące ostoją wielu chronionych gatunków roślin i ptactwa. Mieszkańcami parku są m.in. bocian, czapla czy będący symbolem parku żuraw. Występują tu również sowy, których zwyczaje pracownicy parku przybliżają odwiedzających m.in. w ramach corocznej ogólnopolskiej akcji edukacyjnej ,,Noc Sów”. Na obszarze parku znajduje się też największe torfowisko w województwie – Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy Torfowisko Messy i pięć rezerwatów przyrody: Lutowo, Gaj Krajeński, Buczyna, Dęby Krajeńskie, Jezioro Wieleckie.
Dla zainteresowanych aktywną turystyką w Krajeńskim Parku Krajobrazowym utworzono szlaki turystyczne prowadzące do najciekawszych miejsc przyrodniczych i historycznych (lista tras tutaj). Atrakcją dla turystów są też wieże widokowe w Sępólnie i przy Jeziorze Wieleckim, umożliwiająca podglądanie ptactwa wodnego. Oprócz skarbów przyrody na terenie parku podziwiać można zabytki architektury sakralnej i świeckiej, z których na uwagę zasługują: pałac w Runowie Krajeńskim, kościół oraz zespół pałacowo-parkowy w Sypniewie, pałac Komierowskich w Komierowie czy kamienno-ceglany most kolejowy w Obodowie, z którego można podziwiać malowniczą dolinę rzeki Sępolenki. W okresie letnim turystów przyciągają też położone nad jeziorami ośrodki wczasowe, plaże i kąpieliska.
W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013 Krajeński Park Krajobrazowy pozyskał środki z Unii Europejskiej na realizację dwóch projektów:
- wykonanie tablic reklamowych informacyjno-edukacyjnych z mapą KPK oraz wyposażenie salki edukacyjnej (wartość projektu ponad 256 tysięcy złotych),
- rozwój usług turystycznych w oparciu o zasoby przyrodnicze – wartość projektu-ponad 277 tysięcy złotych – w jego ramach w parku postawiono 3 wieże widokowe i wyposażono je w sprzęt optyczny (lunety, noktowizory, lornetki), wykonano 22 tablice graniczne z nazwą parku i opracowano przewodnik turystyczny ze zaktualizowaną bazą turystyczną i szlakami turystycznymi.
W ramach nowej perspektywy RPO (na lata 2014-2020) Krajeński Park Krajobrazowy pozyskał środki na stworzenie ośrodka edukacji przyrodniczej Krajeńskiego Parku Krajobrazowego w Więcborku. Będzie się on mieścił w budynku starej remizy, który zostanie zmodernizowany i rozbudowany na potrzeby ośrodka przyrodniczo-edukacyjnego wraz z zapleczem. Dzięki realizacji zadania park zyska atrakcyjne i komfortowe warunki do edukacji ekologicznej dla odbiorców jak i prowadzących zajęcia i miejsce do wystaw, ekspozycji przyrodniczych i rozstrzygania konkursów. Całkowita wartość projektu to ponad 1 milion 246 tysięcy złotych, z czego ponad 85% stanowią środki z naszego RPO.
Krajeński Park Krajobrazowy oferuje swoim gościom ciekawe zajęcia edukacyjne:
jednodniowe zajęcia terenowe:
- Dbamy o czystość powietrza w naszej okolicy, przedszkolu i domu (dla przedszkolaków )
- Ekologia – poznać, doświadczyć, zrozumieć…chronić (młodsze klasy szkoły podstawowej)
- Czy zasypią nas śmieci? Na tropie odpadów (starsze klasy szkoły podstawowej)
- Kanarek i inni mówią o smogu (szkoła średnia, dorośli)
zajęcia poświęcone recyklingowi:
- Drugie życie gazety – wytwarzanie papieru czerpanego z makulatury
- Dobre rady na odpady” – tworzenie ozdób z puszek po napojach.
oraz rajdy rowerowe, zajęcia terenowe i stacjonarne przygotowywane zgodnie z oczekiwaniami uczestników.
Park organizuje również corocznie konkursy plastyczne przyrodnicze, krajobrazowe i historyczne, współuczestniczy także w organizacji Ogólnopolskiego Konkursu Poznajemy Parki Krajobrazowe Polski. Promuje też inicjatywy ekologiczne i przyrodnicze innych podmiotów (np. akcję „Stare sady” Fundacji BOŚ i Poczty Polskiej, konkurs Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu na stworzenie postaci EnergoBohatera). Pracownicy parku prowadzą regularnie wiele ważnych inicjatyw lokalnych. W ubiegłym roku blisko 1200 uczniów z gminy Więcbork zebrało około 11 ton makulatury w ramach konkursu „Makulaturę zbieramy, drzew nie ścinamy”. Inna gminna akcja promocyjno-informacyjna „Walerek Recyklerek na tropie odpadów”, zachęcająca do dbałości o czystość powietrza, trafiła do blisko 10 tysięcy osób.
Krajeński Park Krajobrazowy w liczbach:
- powierzchnia parku – 74 985,60 ha
- na terenie parku znajduje się około 100 jezior, największe z nich to jezioro Więcborskie (ok. 200 ha),
- w skład parku wchodzi największe torfowisko w województwie – Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy Torfowisko Messy o powierzchni ponad 634 ha,
- około 66% parku to tereny rolnicze,
- liczba osób, które skorzystały z oferty edukacyjnej parku (zajęcia terenowe i stacjonarne) – ok. 3000 osób (2018 rok), ok. 2000 osób (stan na I półrocze 2019 roku).
Więcej o Krajeńskim Parku Krajobrazowym tutaj.
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
24 lipca 2019 r.
