Dom Ludwika Rydygiera odzyska dawny blask
W Kujawsko-Pomorskiem rok 2020 obchodzimy jako Rok Ludwika Rydygiera. Sto lat po śmierci jednego z ojców współczesnej chirurgii odbudujemy miejsce jego urodzenia, czyli dworek w Dusocinie (powiat grudziądzki), znajdujący się na terenie Parku Krajobrazowego Góry Łosiowe. W budynku znajdą się: ośrodek edukacji ekologicznej i izba pamięci Rydygiera, a wokół domu powstanie sad z gatunkami drzew sprzed stu lat. Projekt koordynuje Zespół Parków nad Dolną Wisłą, jednostka organizacyjna samorządu województwa.
– Nasze parki krajobrazowe to nie tylko wielkie bogactwo przyrodnicze, ale również historyczne i kulturowe, bo na tych atrakcyjnych turystycznie i rekreacyjnie obszarach znajdziemy mnóstwo cennych pamiątek historii. Ludwik Rydygier, jeden z pionierów nowoczesnej medycyny, jest ważną postacią historyczną związaną z naszym regionem – podkreśla marszałek Piotr Całbecki.
Co powstanie w Dusocinie
W dusocińskim dworku powstanie ośrodek edukacji ekologicznej oraz izba pamięci wybitnego lekarza. Do niedawna dworek był w stanie ruiny, obecnie rozpoczęła się odbudowa i prace adaptacyjne. W budynku zostanie zachowany układ pomieszczeń. Część z nich będzie służyć jako sale edukacji ekologicznej, adresowanej głównie do młodzieży. Każda zostanie wyposażona w nowoczesny sprzęt multimedialny. W pozostałych pomieszczeniach zgromadzone zostaną pamiątki po Ludwiku Rydygierze.
Nowe oblicze zyska także dziewięciohektarowy teren wokół obiektu, który zostanie uporządkowany i zagospodarowany. Przestrzeń posłuży na stworzenie sadu owocowego oraz zagród dla owiec i bydła. W sadzie zostaną odtworzone dawne gatunki drzew owocowych, w szczególności jabłoni, popularnych na Pomorzu przed stu laty. W związku z tym projektem powstał pierwszy tom książki wydanej przez Zespół Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą „Dawne odmiany drzew owocowych w Polsce”. Zakończenie wszystkich prac jest planowane do końca roku.
W czerwcu do dworku i parku zaprosimy chirurgów, przebywających w Bydgoszczy i Chełmnie na zjeździe przedstawicieli tej profesji. Na okoliczność otwarcia inwestycji, planowane jest także wydanie książkowej biografii Ludwika Rydygiera.
Częścią projektu jest także czynna ochrona kumaka nizinnego, płaza zagrozonego wyginięciem oraz salwinii pływajacej, paproci wodnej, jedynej w Polsce rosnącej w stanie dzikim. Wartość całej inwestycji to 5 milionów złotych, w tym 3,1 miliona złotych to dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020.
Pamięci wybitnego chirurga
Ludwik Rydygier urodził się w 1850 roku jako syn właściciela majątku Dusocin Karola Riedigera. Po studiach medycznych na uniwersytetach w Griefswaldzie, Berlinie i Strasburgu oraz praktyce w Gdańsku, Griefswaldzie i Jenie, przeniósł się do Chełmna, gdzie kupił kamienicę przy ul. Dworcowej i zaadaptował ją na, wówczas, najnowocześniejszą klinikę na ziemiach polskich. Tu w ciągu 10 lat dokonał wielu nowatorskich zabiegów i operacji, które przeszły na zawsze do historii medycyny i część z których wykonywanych jest do dziś. Dzięki nim nazywany jest jednym z ojców współczesnej chirurgii. Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego ustanowił rok 2020 w regionie Rokiem Ludwika Rydygiera. Więcej na ten temat.
Informacja o Ludwiku Rydygierze
Nad dolną Wisłą
Dworek w Dusocinie znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego Góry Łosiowe, najmłodszej jednostki tego typu w Kujawsko-Pomorskiem, będącej częścią Zespołu Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą.
Park Krajobrazowy Góry Łosiowe powstał przy północnej granicy województwa, w gminach Grudziądz i Rogóźno, na obszarze 4,8 tysiąca hektarów. Chodzi o urozmaicony krajobrazowo teren polodowcowy – pokrytą najlepiej zachowanym w kraju polem wydmowym wysoczyznę morenową, rozległy kompleks leśny i położone w bezpośrednim sąsiedztwie Wisły międzywale, terasę zalewową rzeki i dno doliny Wisły i Osy. Występuje tu 119 gatunków ptaków, kilkadziesiąt gatunków ryb, spotkamy też między innymi żaby jeziorkowe i ropuchy zielone. To także korytarz migracyjny łosi. W granicach parku znajdują się 54 pomniki przyrody.
Na obszarze parku nie brakuje też świadectw bogatej historii i kultury tych ziem. Na tym terenie odnajdziemy też ślady osadnictwa olęderskiego, miejsca pamięci narodowej, stanowiska archeologiczne oraz charakterystyczne cechy architektury wiejskiej: budownictwo drewniane i zabudowy z kamieni polnych.
W Kujawsko-Pomorskiem działa obecnie 10 parków krajobrazowych, dla których samorząd województwa jest organem prowadzącym:
- Wdecki Park Krajobrazowy,
- Brodnicki Park Krajobrazowy,
- Gostynińsko-Włocławski Park Krajobrazowy,
- Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy,
- Krajeński Park Krajobrazowy,
- Nadgoplański Park Tysiąclecia,
- Tucholski Park Krajobrazowy,
- Zespół Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą (dawna nazwa: Zespół Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego), w skład którego wchodzą: Chełmiński Park Krajobrazowy, Nadwiślański Pak Krajobrazowy oraz Park Krajobrazowy Góry Łosiowe.
Nowe ośrodki edukacji ekologicznej powstają także Krajeńskim Parku Krajobrazowym i Nadgoplańskim Parku Tysiąclecia. Więcej: „Nowy ośrodek ekoedukacji” i „Nowa siedziba Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia”.
Mamy doświadczenie w odbudowie
Jedna z naszych poprzednich dużych rewitalizacji obiektu zabytkowego, czyli restauracja zespołu dworsko-pałacowego Orpiszewskich w Kłóbce w powiecie włocławskim została doceniona w konkursie Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany 2016”. Więcej: „Kłóbka – Zabytek Zadbany 2016!”.
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
5 marca 2020 r.
