W hołdzie tysiącom Pomorzan
Prof. Mirosław Golon, dyrektor gdańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, członek prezydium komitetu budowy pomnika Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939:
– W 1050-letniej historii państwa polskiego druga wojna światowa zajmuje miejsce straszliwie największe. Nigdy tak wielkich ofiar Polska nie poniosła, nigdy tak wielu nie zginęło dla dobrej sprawy. Bo pamiętajmy, dlaczego padliśmy ofiarą najazdu obu totalitarnych mocarstw, niemieckiego i sowieckiego. Nasza ziemia zapłaciła straszną cenę za słuszny opór przeciwko próbie zniewolenia.
[Jesienią 1939 podczas antypolskich czystek zginęło] kilkadziesiąt tysięcy przedstawicieli pomorskich elit, a także chłopów i robotników – tych, którzy wykazywali aktywność społeczną, albo mieli w życiorysie udział w powstaniu wielkopolskim. Tym kilkudziesięciu tysiącom Pomorzan należy się hołd.
Najwspanialsze w tym pomniku jest to, że stanie on w centrum dużego miasta. Z lasów, jarów wąwozów, miejsc mocno ukrytych daleko poza większymi miastami wydobywamy [pamięć o ofiarach] do centrum, do śródmieścia jednego z największych miast regionu, Torunia. Przypomnijmy: mówimy o ponad 400 miejscowościach, [w których odkryto] doły śmierci, w których te ofiary leżą. To będzie najmocniejszym efektem edukacyjnym tej wielkiej polityki mądrej pamięci o strasznej wojnie.
Przypomnimy te ofiary, przypomnimy ich nazwiska. Jedna z inskrypcji będzie poświęcona komuś, czyje nazwisko powinno być pamiętane – doktorowi Józefowi Władysławowi Bednarzowi, lekarzowi, człowiekowi, którego można uznać za zmierzającego do świętości. 2 października minie 139 lat od jego urodzin i prawie 79 lat od jego śmierci. Doktor Bednarz oddał życie za podopiecznych, za oddanych sobie pod opiekę chorych. Ale ofiary zbrodni [pomorskiej] to także tysiące innych bezimiennych dzielnych Pomorzan, o których musimy pamiętać. I to będzie w tym pomniku najważniejsze.
Nie zapomnijmy o tej strasznej wojnie i jej ofiarach.
(Wypowiedź podczas briefingu prasowego po posiedzeniu prezydium komitetu budowy pomnika Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939, 3 kwietnia 2018 r. )
- Zobacz też Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939
4 kwietnia 2018 r.