Spektakularne wydarzenia i małe sukcesy
Rozmowa z Dorotą Zawacką-Wakarecy, dyrektorem Zespołu Szkół Muzycznych w Toruniu, laureatką tegorocznej nagrody marszałka województwa z okazji Dnia Edukacji Narodowej.
Porozmawiajmy o genezie szkolnictwa muzycznego w Toruniu.
Znaczącą datą dla rozwoju instytucjonalnej edukacji artystycznej w Toruniu był dzień 16 grudnia 1920 roku, kiedy to została zawiązana Konfraternia Artystów, skupiająca profesjonalistów i amatorów różnych dziedzin sztuki. 18 marca 1921 Konfraternia powołała do życia Pomorskie Towarzystwo Muzyczne, które 1 września 1921 utworzyło Konserwatorium Muzyczne z siedzibą przy ulicy Mostowej 6. Pierwszym dyrektorem został wybitny skrzypek i kompozytor Adam Kuryłło. W 1925 roku konserwatorium otrzymało, już w nowej siedzibie przy Chełmińskiej 16, status wyższej uczelni. Dyrektorem był wówczas Marceli Popławski, również skrzypek i kompozytor. Do wybuchu drugiej wojny światowej szkoła zmieniała siedziby – Strumykowa 19, Dwór Artusa – i rozwijała się. Po wojnie 1 września 1945 Instytut Muzyczny, tak brzmiała nazwa szkoły, rozpoczął pracę w nowej siedzibie przy Mickiewicza 28.
Na czym polega specyfika szkoły muzycznej?
W Zespole Szkół Muzycznych im. Karola Szymanowskiego w Toruniu, kształci się 780 uczniów, uczy 149 nauczycieli, zatrudnionych jest 28 pracowników administracji i obsługi. Uczymy nauki gry na prawie wszystkich instrumentach (z wyjątkiem harfy i klawesynu), w systemie dziennym i popołudniowym oraz na Wydziale Rytmiki i Wydziale Wokalnym. Kształcenie muzyczne to nauka gry na instrumencie i nauka przedmiotów ogólnomuzycznych. Wiąże się to z wszechstronnym rozwojem, dobrą edukacją, rozwijaniem kreatywności i wychowaniem.
Nasi uczniowie biorą udział w różnego typu ogólnopolskich i międzynarodowych konkursach muzycznych. Często odnoszą znaczące sukcesy. Mają też możliwość śpiewania w chórach, grania w zespołach, a także orkiestrze dętej lub smyczkowej. Koncertują w Toruniu, ale też w innych miastach. Mają okazję prezentować swoje umiejętności na koncertach i popisach szkolnych oraz na odbywających się regularnie wieczorach z cyklu Scena Młodych. Poza tym dwa razy w roku organizowany jest koncert w Dworze Artusa z udziałem wyróżniających się uczniów, którzy występują jako soliści z Toruńską Orkiestrą Symfoniczną. W ten sposób młodzi artyści współtworzą życie muzyczne miasta i regionu. Wysoki poziom kształcenia ogólnego potwierdzają sukcesy uczniów na konkursach i olimpiadach przedmiotowych oraz wyniki egzaminów zewnętrznych na poziomie szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum.
Najsławniejsi absolwenci szkoły?
Jesteśmy szkołą z dziewięćdziesięcioletnią tradycją. Wykształciła wielu absolwentów, wśród których dużą grupę stanowią cenieni pedagodzy, a przede wszystkim wybitni artyści. (…) [Są wśród nich] pianistka Regina Smendzianka, kompozytorka Bernadeta Matuszczak, organiści Leszek Werner i Joachim Grubich, wiolonczelista Witold Hermann, pianista Jerzy Godziszewski, tubista Zdzisław Piernik, pianista jazzowy Bogdan Hołownia, kompozytor Piotr Moss, tenor Jan Kusiewicz, śpiewaczka Stefania Toczyska, skrzypaczka Anna Maria Staśkiewicz i pianista Paweł Wakarecy.
Warto podkreślić, że bardzo wielu nauczycieli szkoły to jej absolwenci.
Jest pani inicjatorem wydarzeń artystycznych i organizatorem prestiżowych konkursów muzycznych.
To ważne, aby szkoła tętniła życiem artystycznym, aby stworzyć możliwość dzielenia się doświadczeniem z innymi pedagogami muzykami. Dlatego też jesteśmy organizatorami odbywających się cyklicznie konkursów, wpisanych do ogólnopolskiego kalendarza imprez pod patronatem ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Najstarszy z nich to odbywający się od 1994 roku Ogólnopolski Konkurs Kameralistyki Fortepianowej (miał już 12 edycji). Jurorami są uznani profesorowie pianiści kameraliści, przez wiele lat przewodniczącą jury była pani profesor Regina Smendzianka, obecnie funkcję tę przejęła profesor Katarzyna Popowa-Zydroń. Konkursowi towarzyszą recitale oraz koncerty muzyki kameralnej.
Organizujemy też Ogólnopolski Konkurs Skrzypcowy z profesorem Bartoszem Bryłą jako przewodniczącym jury; Ogólnopolski Konkurs Perkusyjny im. Bernarda Lewańskiego i Konkurs Kompozytorski im. Piotra Perkowskiego. Wykorzystując wspaniałe warunki lokalowe często jesteśmy też organizatorami ogólnopolskich i makroregionalnych przesłuchań zlecanych przez Centrum Edukacji Artystycznej. Mamy też stałe wydarzenia artystyczne dla społeczności szkolnej i mieszkańców Torunia, czyli koncerty Scena Młodych, Szkolna Partytura, Niedzielne Poranki Muzyczne i wieczory bożonarodzeniowe oraz wielkopostne.
Jakie zdarzenia z życia szkoły uznałaby pani za swój największy sukces?
Dla mnie najważniejsze wydarzenia ostatnich 14 lat to przeprowadzka szkoły z trzech budynków do nowej siedziby przy Szosie Chełmińskiej 224 w 2006 roku (po prawie 50 latach starań); budowa i otwarcie sali koncertowej w 2010 roku; sukces naszego absolwenta Pawła Wakarecego w XVI Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina (jako jedyny Polak został finalistą konkursu w 2010 roku); obchody 90-lecia szkoły z trzema wspaniałymi koncertami, sesją naukową „Pedagodzy i absolwenci szkół muzycznych w Toruniu 1921 – 2011”, wydaną monografią „90 lat szkół muzycznych w Toruniu 1921 – 2011” i zjazdem absolwentów.
To oczywiście duże i spektakularne wydarzenia. W codziennym życiu szkoły ważne są też te małe sukcesy pojedynczych uczniów, ich rozwój. Dla mnie niezmiennie wzruszające jest, jak słucham na popisie kończącym rok szkolny uczniów z klas pierwszych, maluszków. Po roku nauki wychodzą na dużą scenę sali koncertowej, pięknie ubrane, przejęte – i grają ….
14 października 2015 r.