Obóz w Potulicach – pamiętamy o ofiarach
W minioną sobotę (28 kwietnia) w Potulicach k. Nakła odbyły się uroczystości z okazji 73. rocznicy wyzwolenia niemieckiego hitlerowskiego obozu przesiedleńczego i pracy przymusowej Potulice-Lebrechtsdorf, przez który podczas drugiej wojny światowej, począwszy od 1940 roku, przeszło kilkadziesiąt tysięcy Polaków. W 1943 r. stworzono w nim specjalny oddział dla dzieci. Wiele z ich zmarło z chorób i wyczerpania.
Podczas uroczystości w Potulicach zarząd województwa kujawsko-pomorskiego reprezentował wicemarszałek Zbigniew Ostrowski. Uczestnicy złożyli wieńce i wiązanki kwiatów pod pomnikiem na potulickim cmentarzu, a następnie pod tablicą pamiątkową przed bramą tamtejszego zakładu karnego. – Gdy patrzę dziś na świeżą zieleń młodych liści drzew, odczuwam żal i gorycz, że nić życia tak wielu młodych istnień została tu wówczas w okrutny sposób przerwana – powiedział w swoim wystąpieniu wicemarszałek Ostrowski.
Na uroczystość przybyli byli więźniowie obozu z wielu zakątków Polski – Pomorza, Kaszub, Śląska. Do ich tragicznych losów nawiązał w swym wystąpieniu wicemarszałek Zbigniew Ostrowski: – Jesteśmy ostatnim pokoleniem, które ma szansę spojrzenia w oczy ofiarom nazizmu. Spojrzenia wypełnionego współczuciem dla ofiar, ale i wyrzutem wobec sprawców i współwinnych. Obowiązek zachowania w pamięci imion tamtych skazanych na pracę ponad siły, głodnych, bitych, nękanych chorobami dzieci, pozostaje dla nas nadal najwyższym moralnym nakazem. Ci którzy przeżyli, przyjeżdżają tu przecież od lat właśnie po to, abyśmy o tych ofiarach i o ich cierpieniu pamiętali!
Obóz w Potulicach założono w 1940 r. Najpierw był to niemiecki obóz przesiedleńczy, stworzony jako podobóz obozu koncentracyjnego Stutthof. Następnie był to obóz pracy przymusowej. Niemcy kierowali tu całe wysiedlane rodziny polskie, którym odebrano gospodarstwa by przekazać je niemieckim osadnikom. Więźniowie obozu kierowani byli do pracy przymusowej w gospodarstwach rolnych i dużych zakładach przemysłowych na terenie okręgu Gdańsk – Prusy Zachodnie. Ze względu na dużą liczbę dzieci, które trafiły tu z rodzicami, a także na dzieci z całego Pomorza i Kaszub, a nawet ze Śląska, których rodzice nie podpisali niemieckiej listy narodowościowej i trafiali z tego powodu do obozów koncentracyjnych, w 1943 r. stworzono w Potulicach specjalny oddział dla dzieci. Wiele z ich zmarło tu z chorób i wyczerpania. Ogółem w obozie przez cały okres jego istnienia więzionych było około 25 tys. osób. W ewidencji zgonów odnotowano 1 297 osób, w tym 767 dzieci. Spoczywają one na obozowym cmentarzu.
Gabinet Marszałka
30 kwietnia 2018 r.
