Menonici w Wielkiej Nieszawce – otwarcie wiosną
Kujawsko-Pomorskie ma nową oryginalną atrakcję turystyczną – poświęcony menonitom (olędrom) park etnograficzny w Wielkiej Nieszawce w powiecie toruńskim. Trwają ostatnie prace aranżacyjne, otwarcie w drugi weekend (12-13) maja
Ta nowa część Muzeum Etnograficznego w Toruniu (MET) została poświęcony społeczności przybyszów z zachodu Europy, przede wszystkim z Holandii, którzy przybyli do Polski w XVI, przynosząc ze sobą wysoką kulturę rolną i praktykę wiejskiej samoorganizacji społecznej. Pierwsi olęderscy osadnicy, wyznawcy jednego z surowych odłamów protestantyzmu, byli uchodźcami religijnymi, którzy znaleźli schronienie w naszym kraju.
– Lokalizacja skansenu została wybrana nieprzypadkowo. Historia Wielkiej Nieszawki jest ściśle związana z osadnictwem olęderskim. Jeszcze w początkach XX wieku był to jeden z głównych ośrodków tej społeczności. Zgromadzono tu najcenniejsze zachowane do dziś przykłady charakterystycznej architektury – podkreśla marszałek Piotr Całbecki.
Park jest rekonstrukcją wsi określanej przez etnografów jako mała rzędówka bagienna. Składa się z trzech siedlisk złożonych z sześciu zabytkowych budynków starannie przeniesionych z różnych miejsc w Dolinie Dolnej Wisły. Pierwszym z odtworzonych obiektów była drewniano-murowana chata z Gutowa w gminie Zławieś Wielka, kolejnym będąca wysokiej klasy zabytkiem zagroda olędrów z Niedźwiedzia w powiecie świeckim. Imponująco prezentuje się zagroda z Kaniczek w Pomorskiem (rok budowy 1757), z charakterystycznymi podcieniami, piękną proporcją spadzistego dachu i malowanymi okiennicami. Jako jedne z ostatnich zmontowano spichlerz z Wielkiego Zajączkowa (pow. świecki) i stodołę z Wielkiego Wełcza (pow. grudziądzki). Są tu też pola i sady, a w sąsiedztwie uporządkowany cmentarz, który był wykorzystywany jeszcze w 1945 roku.
Park powstał dzięki porozumieniu samorządowych władz województwa, MET i gminy Wielka Nieszawka. Projekt sfinansował samorząd województwa.
Zobacz też Menonici i historia codzienności
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
14 lutego 2018 r.