40 lat rolniczej „Solidarności” (dużo zdjęć)
Toruń, Inowrocław i Łubianka – to miejsca, w których 12 maja odbyły się uroczystości upamiętniające rocznicę powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Marszałek Piotr Całbecki i prorektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika prof. Wojciech Wysota podpisali list intencyjny otwierający drogę badaniom historycznym poświęconym wiejskim działaczom opozycji antykomunistycznej w PRL. W Łubiance w powiecie toruńskim zasłużeni dla chłopskiego ruchu sprzeciwu odebrali wysokie odznaczenia państwo i medale okolicznościowe.
-„Solidarność” rolnicza odegrała istotną rolę w tym, by mogła się dokonać pokojowa transformacja polityczna w naszym kraju. To była jedna z kluczowych ról w tym procesie. Nie zapomnijmy o tym, że „Solidarność” była malowana solidarycą nie tylko na czerwono, ale również na zielono – podkreślił marszałek Piotr Całbecki, nawiązując do słynnego logo „Solidarności”.
Toruń
W Urzędzie Marszałkowskim podpisany został list intencyjny samorządu województwa kujawsko-pomorskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika dotyczący współpracy w ramach Centrum Badania Historii „Solidarności” i Oporu Społecznego w PRL, które będzie zajmować się teraz również badaniami nad historią rolniczego demokratycznego ruchu sprzeciwu. Podczas ceremonii był obecny m.in. dyrektor centrum profesor Wojciech Polak.
– Dla uniwersytetu jest to bardzo ważny dzień. Przystępujemy do realizacji zadań, które postawiło sobie powołane w ubiegłym roku centrum. Jesteśmy bardzo zadowoleni z możliwości tej współpracy i wsparcia pana marszałka w tym zakresie – powiedział prof. Wojciech Wysota, prorektor UMK w Toruniu.
– „Solidarność” była siłą, dzięki której żyjemy dziś w wolnej Polsce. Musimy dbać o polską historię, w tym o dziedzictwo tego wielkiego ruchu społecznego – zaznaczył dyrektor Centrum Badania Historii „Solidarności” i Oporu Społecznego w PRL prof. Wojciech Polak.
– Dzisiaj mamy wielkie święto, ponieważ jest ten list i liczę, że będą powstawały prace magisterskie, doktorskie mówiące o tamtych ludziach, którzy już powoli odchodzą, których jest coraz mniej. Dzisiejsze uroczystości są wielkim wydarzeniem dla tego województwa, po raz pierwszy o toruńskiej „Solidarności” rolniczej będzie się mówiło w debacie publicznej, po raz pierwszy nie zapomniano, że to jej działacze zorganizowali pierwszy przemarsz przez Toruń w maju 1981 roku. Jestem wdzięczny, że dziś jest wreszcie tablica upamiętniająca „Solidarność” rolników, jest wreszcie tablica mówiąca o tym, że myśmy tutaj byli i tutaj działali – powiedział współtwórca rolniczej „Solidarności” Michał Grabianka.
Na ścianie gmachu Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu umieszczono tablicę okolicznościową, którą wspólnie z gospodarzem województwa odsłonili były wicemarszałek Senatu VIII kadencji Jan Wyrowiński, poseł na Sejm i przewodniczący Rady do spraw Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP Jan Krzysztof Ardanowski, wicewojewoda kujawsko-pomorski Józef Ramlau, prorektor UMK profesor Wojciech Wysota i współtwórca NSZZ IR „Solidarność” Michał Grabianka. Autorem sfinansowanej ze środków samorządu województwa tablicy jest toruński rzeźbiarz Zbigniew Mikielewicz.
Wydarzeniom towarzyszyło otwarcie wystawy plenerowej „40 lat Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność” w województwie toruńskim 1981-2021”, za przygotowanie której odpowiada Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu.
Inowrocław
Także 12 maja została odsłonięta tablica upamiętniająca inowrocławski strajk rolników z 16 kwietnia 1981 roku, który był wyrazem solidarności z uczestnikami marcowych protestów „Solidarności” w Bydgoszczy. Tablicę została umieszczona na fasadzie budynku Banku Spółdzielczego przy ulicy Solankowej 11. W uroczystości odsłonięcia udział wzięli m.in. wojewoda Mikołaj Bogdanowicz, wicemarszałek województwa Zbigniew Sosnowski i przewodniczący NSZZ „Solidarność” Regionu Toruńsko-Włocławskiego Tomasz Jeziorek.
Łubianka
Rocznicowe obchody kontynuowane były przed kościołem pw. ks. Jerzego Popiełuszki w Łubiance (powiat toruński). Mszę świętą w intencji rolniczej „Solidarności” celebrował biskup ordynariusz diecezji toruńskiej i administrator diecezji bydgoskiej Wiesław Śmigiel, który następnie poświęcił tablicę pamiątkową ufundowaną przez rolników.
W oficjalnej części uroczystości wręczone zostały odznaczenia państwowe i związkowe. Złotą Odznakę Zasłużony dla NSZZ RI „Solidarność” przyznano m.in. Ludwikowi Całbeckiemu (pośmiertnie), ojcu marszałka Piotra Całbeckiego. Wyróżnienie z rąk przedstawicielki władz związkowych Hanny Galicz odebrała Małgorzata Całbecka, córka odznaczonego. Okolicznościowe medal wręczył rolnikom, działaczom, osobom wspierającym i przedstawicielom organizacji także marszałek województwa.
Podczas wydarzeń w Łubiance obecni byli wojewoda kujawsko-pomorski Mikołaj Bogdanowicz, były wicemarszałek Senatu Jan Wyrowiński, poseł Jan Krzysztof Ardanowski, starosta toruński Marek Olszewski, wójt gminy Łubianka Jerzy Zająkała, wójt gminy Łysomice Piotr Kowal, radni powiatu toruńskiego, radni gminy Łubianka, przewodniczący NSZZ „Solidarność” Regionu Toruńsko-Włocławskiego Tomasz Jeziorek, zastępca przewodniczącego NSZZ RI „Solidarność” Regionu Bydgoskiego Sebastian Gawronek oraz mieszkańcy gminy.
Ostatnim punktem uroczystości była poprowadzona przez działacza rolniczej „Solidarności” Michała Grabiankę debata historyczna, w której udział wzięli profesor Wojciech Polak, publicysta i znawca historii NSZZ RI „Solidarność” Andrzej Kaczorowski oraz doktor Katarzyna Tomkowiak z Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu.
Wcześniej odsłonięto tablicę upamiętniającą rolniczą „Solidarność” z nazwą odcinka drogi wojewódzkiej nr 553.
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
12 maja 2021 r.
Ostatnia aktualizacja: 14 maja 2021 r.
