Restytucja jesiotra ostronosego w województwie kujawsko-pomorskim
Ryby jesiotrowate to jedna z kilku żyjących grup prehistorycznych reliktów świata zwierząt. Ryby te bytują na naszej planecie od tysięcy lat. W XIX wieku była to bardzo popularna ryba, którą intensywnie eksploatowano rybacko. Nadmierna eksploatacja rybacka, zabudowa hydrotechniczna rzek i pogarszające się warunki środowiskowe spowodowały gwałtowny spadek populacji jesiotra w Polsce. Ostatni dziko żyjący jesiotr w Polsce został odłowiony w Wiśle niedaleko Chełmna w 1965 roku; była to samica o wadze 136 kg i długości 2,81 cm (Anonim 1965 r.). Natomiast ostatni udokumentowany okaz tej ryby złowiono w Estonii w 1996 r.
Po wielu latach wydawało się, że ta długowieczna ryba przepadła bezpowrotnie. Promyk nadziei dały badania genetyków, którzy stwierdzili, że bytujące niegdyś w naszych wodach jesiotry, pod względem genetycznym pasują do występującego w rzekach św. Jana i Wawrzyńca (terytorium Kanady) jesiotra ostronosego (Acipenser oxyrinchus oxyrinchus Mitchill). Ryby te mogą osiągnąć do 4 m długości i 350 kg masy ciała, przeciętnie jednak osiągają 2,5 metra i od 100 do 150 kg. Jesiotry ostronose są rybami anadromicznymi. Oznacza to, że większość życia spędzają w wodach słonych, natomiast tarło odbywają w rzekach. Ponadto u ryb tych występuje zjawisko homingu – czyli powrotu ryb w miejsce swojego urodzenia lub zarybienia. Widząc szansę na przywrócenie naszej ichtiofaunie tak cennego gatunku, podjęto próby pozyskania materiału zarybieniowego i tym samym rozpoczęto prace nad restytucją jesiotra.
Województwo Kujawsko-Pomorskie wraz z Okręgiem Polskiego Związku Wędkarskiego w Toruniu realizuje wspólny projekt pn. „Restytucja jesiotra ostronosego i tworzenie stad selekcyjnych oraz promocja zasobów przyrodniczych województwa kujawsko-pomorskiego”, którego zadaniem jest odtwarzanie tego cennego gatunku ryby.
Projekt realizowany jest dzięki funduszom europejskim pochodzącym z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007–2013 z Osi Priorytetowej 2. Zachowanie i racjonalne użytkowanie środowiska, Działania 2.6 Ochrona i promocja zasobów przyrodniczych.
Projekt realizowany jest od czerwca 2013 r. do lutego 2015 r. Całkowita wartość projektu to 399.237,00 zł. Dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego to 339.351,45 zł. Wkład własny w wysokości 59.885,55 zł na realizację zadania pochodzi w całości ze środków finansowych Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego w Toruniu.
Z satysfakcją pragniemy poinformować, że pierwszy etap zakończył się sukcesem, gdyż małe jesiotry zostały wypuszczone do naszych wód, a wyselekcjonowane sztuki dorastać będą w Ośrodku wylęgu i podchowu jesiotra w Grzmięcy. Rozgłos i zainteresowanie jaki towarzyszy temu projektowi stwarza doskonałe warunki do promocji regionu nie tylko w kraju, ale i za granicą.
