Zakończono VI monitoring sów leśnych w Tucholskim Parku Krajobrazowym

W dniach od 31 marca do 23 kwietnia 2025 r. na terenie Tucholskiego Parku Krajobrazowego przeprowadziliśmy monitoring sów leśnych. Metodyka monitoringu sów mocno różni się od technik stosowanych w przypadku innych grup ptaków, ze względu na cechującą je w większości aktywność nocną i skryty tryb życia. Podstawową oznaką ich obecności jest głos, wydawany głównie przez terytorialne samce w okresie lęgowym. Tego rodzaju aktywność jest najintensywniejsza w krótkim okresie godowym oraz w sprzyjających warunkach pogodowych. Nawet jeśli przeprowadzamy kontrole w czasie i warunkach, zdawałoby się, idealnych, nierzadko trafiają się ciche noce. Dlatego w przypadku wielu gatunków sów zaleca się dodatkowo stosowanie stymulacji głosowej, która zwiększa wykrywalność.

Pracownicy parku skontrolowali 30 wybranych powierzchni (21 na terenie województwa kujawsko-pomorskiego oraz 9 na terenie województwa pomorskiego). W trakcie trzech nocnych wyjazdów terenowych, odnotowano 9 stanowisk z puszczykiem (9 samców i 1samica) w tym 1 para.

Pierwszą inwentaryzację sów leśnych w Tucholskim Parku Krajobrazowym przeprowadzono w kwietniu 2015 r. W trakcie nocnych nasłuchów na 50 powierzchniach zlokalizowano jedno stanowisko z włochatką (samiec) oraz 16 stanowisk z puszczykiem (14 samców i 9 samic) w tym 7 par.

W 2018 r. pracownicy parku skontrolowali 51 stanowisk. W trakcie sześciu nocnych wyjazdów terenowych, zlokalizowano cztery stanowiska z puszczykiem (5 samców i 1 samica) w tym 1 para.

W 2019 r. skontrolowano 29 powierzchni. W trakcie trzech nocnych wyjazdów terenowych, zlokalizowano jedno stanowisko z sóweczką (samiec) oraz pięć stanowisk z puszczykiem (3 samce i 3 samice) w tym 1 para.

W 2021 r. skontrolowano 26 powierzchni. W trakcie trzech nocnych wyjazdów terenowych, odnotowano 5 stanowisk z puszczykiem (7 samców i 4 samice) w tym 2 pary.

W 2023 r. skontrolowano 30 powierzchni. W trakcie trzech nocnych wyjazdów terenowych odnotowano 1 stanowisko z włochatką (samiec) oraz 5 stanowisk z puszczykiem (5 samców i 1 samica) w tym 1 para.

Celem działania jest określenie składu gatunkowego i liczebności sów oraz monitoring powierzchni już zinwentaryzowanych na terenie parku. Uzyskano cenne informacje dotyczące stabilności rewirów głównie puszczyków, które odzywały się często w tych samych miejscach co w latach poprzednich.

Ponadto, 11 kwietnia br. zorganizowaliśmy warsztaty ornitologiczne dla rodzin z dziećmi pn. Nocne spotkanie z sową.

Tajemnice sów odkrywaliśmy w części teoretycznej, którą poprowadziła Grażyna Jaszewska ornitolog i przedstawiciel Stowarzyszenia Ochrony Sów. Uczestnicy poznali biologię i bioróżnorodność sów występujących w Polsce. Poznali zachowanie sów, ich różniące się głosy, wyjątkowe przystosowania do nocnego drapieżnictwa, dowiedzieli się jakie jest menu poszczególnych gatunków, co to jest wypluwka, co stanowi dla nich zagrożenie i jak je chronić. Wiedza, doświadczenie i przekaz prelegentki z poczuciem humoru był wspaniałą lekcją o sowach dla dzieci oraz ich opiekunów.

Po części teoretycznej wybraliśmy się w teren, gdzie pracownicy Tucholskiego Parku Krajobrazowego zapoznali i włączyli uczestników do monitoringu sów, który na terenie parku prowadzony jest od 10 lat.

Po nocnych nasłuchach, grupa udała się do Terenowego ośrodka edukacji przyrodniczej i promocji Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie w Pile, gdzie na uczestników czekały przyrodnicze gry i quizy. Dzieci poszukiwały makiety różnych gatunków sów zainstalowane na terenie ośrodka oraz naśladowały ich głosy. Zdobytą wiedzę o sowach podsumowaliśmy losowanymi pytaniami, za odpowiedzi można było zdobyć upominki. Do domu zabrały pakiety edukacyjne m.in. z sowimi łamigłówkami oraz książeczki o ptakach leśnych.

W zajęciach uczestniczyło 25 osób.

Tekst Rafał Borzyszkowski