18-24 listopada Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach (WAAW)
W 2008 roku Komisja Europejska, na wniosek Europejskiego Centrum ds. Kontroli i Profilaktyki Chorób, ustanowiła Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach (EAAD), obchodzony 18 listopada. Natomiast od 2015 roku, z inicjatywy WHO, w dniach 18-24 listopada odbywa się Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach (WAAW). Obie inicjatywy tworzą kampanię EAAD/WAAW, mającą na celu zwrócenie uwagi na narastanie oporności na antybiotyki wśród drobnoustrojów wywołujących zakażenia u ludzi, w tym tzw. zagrożenie erą postantybiotykową oraz przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu się zakażeń, o czym traktuje hasło tegorocznej kampanii „DZIAŁAJ TERAZ. CHROŃ NASZĄ TERAŹNIEJSZOŚĆ, ZABEZPIECZ NASZĄ PRZYSZŁOŚĆ”.
Antybiotyki to jedno z najważniejszych osiągnięć medycyny – umożliwiają skuteczne leczenie infekcji bakteryjnych i zwiększają bezpieczeństwo zabiegów medycznych.
Jednak ich nadużywanie i niewłaściwe stosowanie prowadzą do rozwoju antybiotykooporności. W praktyce oznacza to, że coraz częściej pojawiają się szczepy bakterii niewrażliwe na dostępne leki, co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Obecnie wśród wielu gatunków bakterii wykrywa się szczepy oporne na wszystkie znane grupy antybiotyków.
Do głównych przyczyn rozwoju antybiotykooporności należą:
- samoleczenie – przyjmowanie antybiotyków na własną rękę, np. pozostałych po wcześniejszej terapii lub otrzymanych od innych osób;
- nadużywanie i niewłaściwe stosowanie w medycynie – zbyt łatwy dostęp do antybiotyków lub ich przepisywanie w przypadkach nieuzasadnionych, np. przy infekcjach wirusowych;
- nieprzestrzeganie zaleceń lekarskich – przedwczesne przerywanie kuracji, nieregularne przyjmowanie dawek lub stosowanie niewłaściwych dawek;
- nadużywanie antybiotyków w rolnictwie i hodowli zwierząt oraz weterynarii.
Każdy z nas ma wpływ na zachowanie skuteczności antybiotyków. Warto przestrzegać kilku zasad:
- przestrzegaj higieny – regularnie myj i dezynfekuj ręce, aby zapobiegać rozprzestrzenianiu się bakterii;
- edukuj innych – promuj odpowiedzialne stosowanie antybiotyków;
- stosuj się do zaleceń lekarza – nie przerywaj terapii i przyjmuj leki zgodnie z dawkowaniem;
- nie wymuszaj recepty na antybiotyk – nie są skuteczne przy infekcjach wirusowych, takich jak przeziębienie czy grypa;
- szczep się i zachęcaj do szczepień – to skuteczny sposób zapobiegania infekcjom bakteryjnym i wirusowym.
Zapoznaj się z materiałami informacyjnymi przygotowanymi z okazji EAAD/WAAW 2025 i pamiętaj: antybiotyki nie działają na wirusy (takie jak COVID-19, RSV, grypa czy przeziębienie). Są skuteczne jedynie w leczeniu chorób wywołanych przez bakterie.
Materiały do pobrania: