Film

Złota Żaba – główna nagroda festiwalu Camerimage, fot. Mikołaj Kuras dla UMWKP
Złota Żaba – główna nagroda festiwalu Camerimage, fot. Mikołaj Kuras dla UMWKP

Toruń będzie przez tydzień stolicą światowego kina. Startuje Camerimage 2025

33. edycja Festiwalu EnergaCamerimage zacznie się w sobotę 15 listopada. Laury odbiorą takie gwiazdy jak Cate Blanchett, Grażyna Szapołowska czy Joel Edgerton.

 

Tegoroczna odsłona Międzynarodowego Festiwalu Filmowego EnergaCamerimage potrwa do 22 listopada. Partnerem głównym i współgospodarzem imprezy jest od lat samorząd województwa kujawsko-pomorskiego, a honorowy patronat sprawuje marszałek Piotr Całbecki. To doroczne święto kina przyciąga do Torunia i naszego regionu twórców oraz miłośników filmu z całego świata.

 

Festiwal otworzy dramat „Anemone” ze zdjęciami Bena Fordesmana, w reżyserii Ronana Day-Lewisa. W obsadzie aktorskiej znajdziemy jego ojca, słynnego aktora Daniela Day-Lewisa – laureata trzech Oscarów („Moja lewa stopa”, „Aż poleje się krew” i Lincoln”), który nie tylko zagrał jedną z głównych ról, ale razem z synem napisał też scenariusz filmu.

 

– Film, zrealizowany z niezwykłą wrażliwością i mistrzostwem operatorskim, doskonale oddaje ducha EnergaCamerimage – kina, w którym obraz i emocje splatają się w głębokie, artystyczne doświadczenie – informują organizatorzy.

 

Festiwalowa publiczność będzie mogła obejrzeć w sumie ponad 200 filmów. W konkursie głównym o najważniejszą nagrodę – statuetkę Złotej Żaby – powalczy 12 tytułów. W tym gronie jest m.in. „Chopin, Chopin!” – polska superprodukcja o wielkim kompozytorze w reżyserii Michała Kwiecińskiego, ze zdjęciami Michała Sobocińskiego. Budżet filmu sięgnął 72 mln zł, co czyni go jednym z największych i najbardziej ambitnych krajowych przedsięwzięć ostatnich lat. Obraz powstał przy wsparciu finansowym Funduszu Filmowego Kujawy i Pomorze.

 

W konkursie głównym jest też polski kandydat do Oscara „Franz Kafka” w reżyserii Agnieszki Holland, ze zdjęciami Tomasza Naumiuka. Nie jest to typowa biografia wybitnego pisarza, ale „opowieść o tym, co znaczy być młodym, zagubionym i innym w świecie ulegającym nieustannym zmianom”.

 

W zeszłym roku jury przyznało Złotą Żabę Michałowi Dymkowi, autorowi zdjęć do filmu „Dziewczyna z igłą” w reżyserii Magnusa von Horna.

 

Honory dla gwiazd światowego kina

Na ubiegłorocznej edycji Camerimage szefową jury konkursu głównego była australijska aktorka Cate Blanchett. W tym roku gwiazda znów zawita do Torunia i odbierze nagrodę dla ikony – Icon Award.

 

– Cate jest niesamowitą osobą, która każdą rozmowę z drugim człowiekiem traktuje jak wyjątkowe wydarzenie. To właśnie ta wrażliwość i uważność na otaczający ją świat sprawia, że kreowane przez nią postacie zapadają w pamięć i inspirują ludzi na całym świecie. Jestem zaszczycony możliwością uhonorowania jej przez nagrodą dla ikony – Icon Award, którą odbierze osobiście podczas gali zamknięcia – twierdzi Marek Żydowicz, dyrektor festiwalu. – Wierzę, że jej powrót do Torunia wiąże się z dobrymi wspomnieniami i doświadczeniami z zeszłorocznego pobytu, kiedy to w niezwykle profesjonalny sposób prowadziła jury konkursu głównego.

 

Blanchett jest laureatką dwóch Oscarów. Pierwszego otrzymała w 2005 r. za drugoplanową rolę w filmie „Aviator”. W 2015 r. odebrała prestiżową statuetkę za pierwszoplanową kreację w „Blue Jasmine”.

 

Nagrodę dla Aktora dostanie w tym roku w Toruniu jej rodak – Joel Edgerton. To aktor, scenarzysta i reżyser, znany m.in. z ról w „Wielkim Gatsbym”, „Wojowniku”, „Loving” czy prequleach „Gwiezdnych wojnach”, a także z reżyserskiego debiutu „Dar”. – To wyjątkowa okazja, aby osobiście spotkać aktora, który wybiera role z namysłem, przyciągają go historie pełne półcieni i nieoczywistych emocji, a jego wrażliwość widać doskonale w najnowszych „Snach o pociągach” – informują organizatorzy Camerimage.

 

Szapołowska z Nagrodą Filmową Marszałka Województwa

Na sobotnim otwarciu EnergaCamerimage Nagrodę Filmową Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego im. Poli Negri odbierze Grażyna Szapołowska. Popularna aktorka ma kujawsko-pomorskie korzenie: urodziła się w Bydgoszczy, a gdy miała 7 lat jej rodzina przeprowadziła się do Torunia. Na początku lat 80. zagrała u boku Jana Nowickiego żonę tytułowego bohatera w „Wielkim Szu” Sylwestra Chęcińskiego, a potem piosenkarkę Lizę w komedii muzycznej Janusza Rzeszewskiego „Lata dwudzieste… lata trzydzieste…”. Obie te role uczynił z niej gwiazdę. Następnie współpracowała z Krzysztofem Kieślowskim – słynny reżyser obsadził ja w swoich głośnych dziełach „Bez końca” (1984) oraz „Krótkim filmie o miłości” (1988). Za postać Telimeny w „Panu Tadeuszu” w reżyserii Andrzeja Wajdy (1999) dostała prestiżową statuetkę Orła, czyli Polską Nagrodę Filmową za najlepszą rolę kobiecą.

 

Nagroda Filmowa Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego im. Poli Negri przyznawana jest twórcom, od debiutantów po uznanych artystów, których działalność i osiągnięcia mają szczególne znaczenie dla polskiej kinematografii. Szapołowska jest 22 laureatką tego wyróżnienia.

 

Pozostali laureaci Nagrody Filmowej Marszałka

 

Filmowe Kujawy i Pomorze

Organizatorzy 33. edycji Camerimage przygotowali też specjalną sekcję „Filmowe Kujawy i Pomorze”. Jej program nawiązuje do obchodzonego właśnie „Roku Ludzi Nauki z Kujaw i Pomorza”. Ustanowił go sejmik województwa, by w 2025 r. uczcić wybitnych naukowców pochodzących z naszego regionu, których osiągnięcia wniosły trwały wkład do światowej nauki.

 

W tej sekcji pokazane zostaną dwa dokumenty poświęcone urodzonemu w Kcyni Janowi Czochralskiemu, wybitnemu chemikowi i metaloznawcy, który wynalazł metodę powstawania monokryształów krzemu, będącą podstawą procesu produkcji układów scalonych. Obrazy „Powrót chemika” oraz „Jan Czochralski. Praojciec elektroniki” zrealizowano przy wsparciu Toruńskiej Agencji Rozwoju Regionalnego.  Dwuczęściowy film „Tajemnice Enigmy” przypomina postać bydgoskiego matematyka i kryptologa Mariana Rejewskiego, który złamał kod niemieckiej maszyny Enigma, co umożliwiło aliantom czytanie zaszyfrowanych depesz wojskowych.

 

Obraz „Ogrody Tadeusza Reichsteina” przedstawia sylwetkę biochemika rodem z Włocławka, laureata Nagrody Nobla z medycyny w 1950 r. Genialny uczony jest odkrywcą kortyzonu, uzyskał też patent na przemysłową produkcję popularnej witaminy C.

 

Widzowie zobaczą też filmy fabularne zrealizowane przy wsparciu Funduszu Filmowego Kujawy Pomorze. Wśród nich jest „Skrzyżowanie” Dominiki Montean-Pańków, w którym w główną rolę 80-letniego Tadeusza, emerytowanego ordynatora szpitala, wcielił się Jan Englert. Otrzymał za nią nagrodę dla najlepszego aktora na Międzynarodowym Festiwalu Kina Niezależnego Off Camera w Krakowie w 2025 r. Kolejny obraz – „Sezony” w reżyserii Michała Grzybowskiego – to komedia opowiadająca o kryzysie małżeńskim pary aktorów. Agnieszka Dulęba-Kasza za swoja kreację Oli dostała nagrodę dla najlepszej aktorki na Off Camera 2025. Zdjęcia nakręcono w Toruniu.

 

Gratką będzie przedpremierowy pokaz komedii romantycznej „Piernikowe Serce” w reżyserii Piotra Wereśniaka, nakręconej w świątecznej scenerii toruńskiej starówki. W filmie występuje plejada popularnych aktorów, m.in. związani z Toruniem Olga Bołądź, Katarzyna Żak i Piotr Głowacki.  Kinową premierę zaplanowano na 28 listopada.

 

Fundusz Filmowy Kujawy Pomorze został powołany z inicjatywy samorządu województwa, jego zadaniem jest wspieranie twórców, a także promocja unikalnych walorów regionu oraz stymulowanie lokalnego przemysłu kreatywnego. Ostatnie dwie głośne produkcje zrealizowane z udziałem Funduszu to „Chopin, Chopin!”  Michała Kwiecińskiego i „Dom dobry” Wojtka Smarzowskiego.

 

W hołdzie dla Davida Lyncha

Na Camerimage 2025 odbędzie się także przegląd filmów Davida Lyncha, m.in. takich dzieł jak „Duran Duran: Unstaged”, „Twin Peaks: Ogniu krocz ze mną” i „Zagubiona autostrada”. Słynny amerykański reżyser, aktor, producent i scenarzysta filmowy, muzyk oraz malarz zmarł w styczniu br. Miał 79 lat. W 2017 r. gościł na otwarciu festiwalu w Bydgoszczy, a w Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu prezentowano wystawę jego dorobku artystycznego „Silence and dynamism”. Lynch osobiście ją otworzył.

 

– Tegoroczny festiwal będzie miał wyjątkowy, emocjonalny wymiar, gdyż składa hołd Davidowi Lynchowi, wieloletniemu przyjacielowi EnergaCamerimage. Pokazy, rozmowy i wydarzenia poświęcone jego dziedzictwu uhonorują wpływ artysty na sztukę operatorską, a retrospektywy i projekty archiwalne pogłębią refleksję nad pozostawioną przez niego spuścizną – zapowiadają organizatorzy Camerimage.

 

Zwieńczeniem tegorocznej edycji będzie specjalny pokaz filmu „Song Sung Blue” w sobotę 22 listopada. To muzyczny dramat w reżyserii Craiga Brewera ze zdjęciami Amy Vincent. „To film, w którym obraz i muzyka tworzą spójną całość, a praca kamery staje się jednym z głównych środków wyrazu emocji. Nie mogliśmy wyobrazić sobie lepszego zakończenia tegorocznej edycji” -czytamy na oficjalnej stronie festiwalu.

 

Departament Promocji

14 listopada 2025