Remontują zamek w Świeciu
W czternastowiecznym zamku krzyżackim w Świeciu nad Wisłą od roku trwają intensywne prace, dzięki którym ten cenny zabytek odzyskuje dawny wygląd. Oprócz niezbędnych remontów odtwarzane są także detale architektoniczne budynku.
– Jako samorząd województwa konsekwentnie wspieramy inwestycje związane ochroną i odbudową zabytkowych budowli regionu. Zachowanie ich w jak najlepszym stanie dla przyszłych pokoleń to istotny element naszej kulturowej tożsamości – mówi marszałek Piotr Całbecki.
Ruiny zamku krzyżackiego w Świeciu stoją w rozwidleniu Wdy i Wisły przy ulicy Zamkowej. Został wzniesiony przez zakon krzyżacki po 1335 roku i stanowił wtedy kluczowy obiekt dla obrony Pomorza Gdańskiego. Świecki zamek jako jedna z niewielu fortec średniowiecznej Europy został wzniesiony w stylu włoskim z owalnymi wieżami. Dla krzyżackich budowli typowe są wieże czworoboczne. Poważnie zniszczony w XVII wieku podczas potopu szwedzkiego nie został odbudowany. Dewastacji dopełniła częściowa rozbiórka zamku przez władze pruskie.
Charakterystyczne dla współczesnych pozostałości budowli, jest wysoka na ponad 34 metry wieża zamkowa, odchylona od pionu o ponad 1 metr, która przed rozpoczęciem remontu była udostępniona zwiedzającym.
Istotną częścią prowadzonych prac jest zabezpieczenie budowli przed dalszym zniszczeniem, dlatego w pierwszej kolejności przykryto stropem piwnice wschodnie, aby zyskały zabezpieczenie przed wilgocią. W kapitularzu ekipa pieczołowicie odtwarza stropy gwiaździste, murując ze specjalnie przygotowanej, ręcznie wykonywanej cegły, o parametrach zbliżonych do tej wykonanej w średniowieczu. Nad niskim parterem wylano strop żelbetowy, który będzie stanowił podłogę dla kapitularza. Wymurowano też nową klatkę schodową. Odtworzono strome ceglane schody prowadzące do karceru. W piwnicach wymurowano ściany z cegły gotyckiej i naprawiono ubytki w ścianach przyziemia. W biegnących w piwnicach kanałach rozprowadzono instalacje. Obecnie prace trwają w wieży głównej, gdzie naprawiane są stropy, uzupełniane ubytki w ścianach, zaś ceglane mury są czyszczone i zabezpieczane przed wilgocią. Po remoncie cztery poziomy wieży mają posłużyć Izbie Regionalnej Ziemi Świeckiej jako sale wystawowe. Na zewnątrz powstał budynek kasy oraz ogólnodostępne sanitariaty. Prowadzone prace budowlane potrwają do końca roku. Zaplanowano także drugi etap robót, który obejmie mi.in. remont krużganków i kaplicy, instalację windy oraz remont dachu i przykrycie go nowymi dachówkami.
Renowację i odbudowę części elementów średniowiecznego zamku umożliwiło dofinansowanie, jakie władze samorządowe Świecia otrzymały ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020. To ponad 2,5 miliona złotych z wartego ponad 6,7 miliona złotych projektu.
Na remonty konserwatorskie i działania restauratorskie w zabytkowych obiektach w całym regionie regularnie przeznaczamy środki z budżetu województwa oraz z naszego Regionalnego Programu Operacyjnego. Od trzynastu lat samorząd województwa realizuje Wojewódzki Program Ochrony Zabytków. W tym czasie na zadania związane z restauracją i remontami konserwatorskimi w zabytkowych obiektach przekazał blisko 123 miliony złotych. Tegoroczne wsparcie na remonty konserwatorskie, prace restauratorskie i roboty budowlane przy zabytkowych obiektach Kujaw i Pomorza wyniosło w tym roku rekordowe 10,4 miliona złotych. Kwota ta pozwoli na realizację 172 przedsięwzięć, z których siedem będzie realizowanych w zabytkowych obiektach powiatu świeckiego. Więcej w naszym materiale.
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
23 lipca 2021 r.