Święta w ośrodku: zaangażowanie, radość, ciepło

Rozmowa z Barbarą Kozłowską, nauczycielką w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Radziejowie, o tym jak przeżywają Boże Narodzenie jej wychowankowie

To co robią państwo dla swoich uczniów solidnie wykracza poza standardowe ramy programowe. Wiemy o waszym wspólnym uroczystym obiedzie w dniu Narodowego Święta Niepodległości i związanej z 11 listopada kameralnej uroczystości, chętnie usłyszymy o Bożym Narodzeniu w ośrodku.

Moi wychowankowie są uczniami klasy II Szkoły Specjalnej Przysposabiającej do Pracy. Jest to szkoła ponadgimnazjalna przygotowująca uczniów do pełnienia różnych ról społecznych oraz autonomicznego – na miarę ich możliwości – i aktywnego dorosłego życia. Szczególną uwagę przywiązujemy do tradycyjnego systemu wartości, stąd przy planowaniu zajęć nawiązujemy do świąt, do dziedzictwa narodowego i kujawskich zwyczajów. Oczywiście nie może zabraknąć tematyki związanej ze Świętami Bożego Narodzenia.

Przygotowania zaczynamy już na początku adwentu. Każdego roku sami wypiekamy pierniczki, ozdabiamy je kolorowym lukrem, a z tych w kształcie gwiazdek tworzymy słodkie choinki. Tradycją stało się wykonywanie stroików świątecznych z siana, świerku i kłosów zboża. Ozdabiamy je rafią i kolorowymi koralikami. Jabłka ususzone przez nas jesienią wykorzystujemy nie tylko do ugotowania wigilijnego kompotu, ale także jako materiał do oklejenia drewnianego stożka, tworząc w ten sposób piękną i pachnącą choinkę. Z panią Anią Sobczyńską uczniowie przygotowują śliczne bombki, a z panią Asią Dybowską uczą się jak własnoręcznie wykonać okolicznościowe kartki świąteczne.

Przygotowania do Bożego Narodzenia, fot. Szymon Zdziebło/tarntoga.pl

Przygotowujemy też wigilijne potrawy. Zrobienie kapusty z grochem, sałatek i surówek, czerwonego barszczu, a nawet pasztecików i pierożków nie sprawia większych problemów moim uczniom. W tym roku połączymy tradycję z nowoczesnością. Na doroczne świąteczne spotkanie z rodzicami moich uczniów przygotujemy roladę ze szpinaku i łososia oraz sami upieczemy chlebek.

Dla podkreślenia świątecznego nastroju dekorujemy klasę, przygotowujemy okolicznościową gazetkę i szopkę z prawdziwym siankiem. Nie może też zabraknąć wspólnie śpiewanych kolęd i naszej ulubionej pastorałki o bosym pastuszku. W ostatnim dniu zajęć przed Bożym Narodzeniem cała społeczność szkolna, wraz z rodzicami, bierze udział w jasełkach przygotowanych przez uczniów, we wspólnym kolędowaniu zakończonym wizytą świętego Mikołaja z workiem pełnym prezentów.

Przygotowania do Bożego Narodzenia, fot. Szymon Zdziebło/tarntoga.pl

Kim są pani uczniowie i jak niepełnosprawność wpływa na ich percepcję świata?

Moi uczniowie są najstarszą grupą w naszym ośrodku. Wszyscy są pełnoletni, wszyscy posiadają orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznych diagnozujące upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym. Staramy się stwarzać im warunki niezbędne dla ich psychicznego dobrostanu i poczucia emocjonalnego bezpieczeństwa, a także doskonalić zaradność życiową i niezależność w wielu czynnościach. Uczymy zachowania w grupie, przy stole, w towarzystwie. Organizujemy wycieczki by zobaczyli miejsca poza najbliższym otoczeniem.

Moi wychowankowie są wyjątkowi, bardzo szczerzy i spontaniczni w okazywaniu uczuć. Potrafią zrozumieć istotę świąt Bożego Narodzenia, dobrze znają biblijną historię narodzenia Dzieciątka Jezus. Chętnie słuchają kolęd i sami je śpiewają. Z zaangażowaniem, radością i wprawą podejmują przygotowania do świąt.

Przygotowania do Bożego Narodzenia, fot. Szymon Zdziebło/tarntoga.pl

Jest pani osobą niezwykle zaangażowaną na rzecz ośrodka i wychowanków.

Lubię moją pracę, czuję, że jest moim powołaniem. Dzieci z którymi pracuję potrafią dać dużo radości, okazać szczere i spontaniczne uczucia – wdzięczność i miłość. Potrafią wyzwolić uczucia opiekuńcze i potrafią te uczucia odwzajemnić. Radość sprawiają mi wspólne z nimi wyjazdy, [ich reakcje na nowe] ciekawe miejsca i pokazy, to, że uczą się nowych rzeczy na zajęciach warsztatowych. Lubię patrzeć na ich zadowolone, uśmiechnięte buzie. Kulinaria zaś to moje hobby, które mogę realizować również w pracy – z moimi uczniami. Wszystko to mnie cieszy i daje niezwykłą siłę do podejmowania nowych wyzwań.

Spotkałam ludzi którzy wpłynęli na moją postawę. W dzieciństwie byli to moi rodzice, których mądrość i osobisty przykład w dużej mierze mnie ukształtowały. W młodości zetknęłam się z książkami Janusza Korczaka, one nauczyły mnie miłości do dzieci, zwłaszcza tych najbardziej potrzebujących. Bliska mojemu sercu jest myśl Jana Pawła II, że „troska o dziecko jest pierwszym i podstawowym sprawdzianem stosunku człowieka do człowieka”.

Przygotowania do Bożego Narodzenia, fot. Szymon Zdziebło/tarntoga.pl

Myślę, że każdy nauczyciel ma swoją wizję oddziaływania na wychowanka. (…) Ja staram się, by moi uczniowie mieli właściwy stosunek do siebie i do innych osób, potrafili analizować własne postępowanie i dokonywać w nim korekt, działać w zespole, umiejętnie korzystać z dóbr kultury, mieć i wyrażać właściwy stosunek dla tradycji, symboli narodowych i religijnych. (…)

Czego życzycie sobie przy opłatku?

Tradycyjnie: zdrowia i tego, co dobre i piękne dla każdego z nas, choć każdy z nas ubiera te życzenia w inne słowa. Ja życzę im, by w swoim życiu spotykali ludzi, którzy ich otoczą ciepłem i dobrocią, a oni sami żeby dawali innym uśmiech i radość. Żeby nas wszystkich Boże Dzieciątko obdarzyło swymi łaskami, a Nowy Rok był szczęśliwy i pomyślny.