Deklaracja w obronie naszego manuskryptu
– Musimy apelować do serc wszystkich posłów, którzy zasiadają w polskim Sejmie, i odnieść się do ich sumień. Tu nie może być polityki. To jest polska racja stanu! – mówił marszałek Piotr Całbecki podczas konferencji prasowej w Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu, zapowiadając konsekwentną i z użyciem wszelkich dostępnych środków prawnych obronę przed wywiezieniem na Węgry cennego XV-wiecznego manuskryptu ze zbiorów naszej biblioteki. Formularz poparcia deklaracji na stronie kodekskorwina.pl
Chodzi o kodeks „Epistola de laudibus augustae bibliothecae atque libri quatuor versibus scripti eodem argumento ad serenissimum Mathiam Corvinum Panoniae regem” – stworzony przez włoskich mistrzów manuskrypt z połowy XV wieku, będący opisem, w formie poematu, kolekcji manuskryptów iluminowanych słynnej Bibliothecae Corvinianae, jednego z najwspanialszych europejskich księgozbiorów renesansowych. Księga jest od XVI wieku związana z Toruniem – została przekazana bibliotece tworzącego się Gimnazjum Toruńskiego (Akademickiego), w tamtym czasie bardzo ważnego ośrodka intelektualnego w tej części Rzeczpospolitej. W 1947 roku odzyskaliśmy ją, nie bez trudu, z Niemiec, gdzie trafiła podczas wojennej zawieruchy. Jest najcenniejszą pozycją w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej. W zgodnej opinii historyków jest też jednym z najcenniejszych zachowanych zachodnioeuropejskich rękopisów iluminowanych z XV stulecia.
Zgodnie ze złożonym w Sejmie poselskim projektem ustawy manuskrypt miałby zostać odkupiony przez Skarb Państwa i przekazany na rzecz Węgier. Nie godzimy się na to. Naszym obowiązkiem jest ochronić ten bezcenny zabytek przed wywiezieniem z kraju, a Książnicę Kopernikańską przez naruszeniem integralności jej zbiorów. Mając oparcie w obowiązującej ustawie o ochronie zabytków, samorząd województwa kujawsko-pomorskiego będzie ich bronił konsekwentnie i z użyciem wszelkich dostępnych instrumentów prawnych. Mamy bowiem do czynienia z niebezpiecznym precedensem, który może dokonać demolującej wyrwy w porządku prawnym.
Marszałek Piotr Całbecki jest inicjatorem deklaracji środowisk samorządowych, obywatelskich i naukowych w obronie toruńskiego manuskryptu, która została publicznie podpisana 14 lutego. W najbliższy piątek (18 lutego) w Toruniu konferencja popularnonaukowa, podczas której będziemy wyjaśniać związki manuskryptu z historią Polski i historią Torunia, z udziałem historyków, bibliotekoznawców i filologów klasycznych.
– Ten rękopis jest częścią naszego dziedzictwa kulturowego i świadectwem naszej narodowej i europejskiej tożsamości – podkreśla gospodarz województwa kujawsko-pomorskiego.
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
11 lutego 2022 r.
Ostatnia aktualizacja: 17 lutego 2022 r.