Stulecie temu wróciła tu Polska
100 lat temu Polska powróciła na Pomorze i Kujawy Zachodnie. Bogaty program obchodów tej ważnej dla nas rocznicy rozpoczęliśmy w miniony piątek (10 stycznia). Tego dnia w całym regionie oddaliśmy hołd bohaterom tamtego czasu. Na uroczystej wspólnej sesji w Toruniu zebrały się sejmiki województw kujawsko-pomorskiego i pomorskiego. 17 stycznia najbardziej spektakularne wydarzenie w jubileuszowym kalendarium – uroczystości w Golubiu-Dobrzyniu, z inscenizacją wkroczenia Błękitnej Armii generała Hallera do Golubia przygotowaną przez stuosobową grupę rekonstrukcyjną. Uroczystości objęte są Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości. Pomorze musiało na wolność poczekać
– Czternaście długich miesięcy musieli czekać Polacy na Pomorzu i Kujawach Zachodnich, by odrodzona w listopadzie 1918 roku Rzeczpospolita przyszła także do nich. Obchodzimy setną rocznicę tamtych wydarzeń. Pamięć o narodowej historii buduje wspólnotę. Ważne, byśmy w takich chwilach byli razem – zaprasza marszałek Piotr Całbecki.
Wypowiedzi z konferencji prasowej 2 stycznia (audio)
- marszałek Piotr Całbecki
- prof. Krzysztof Mikulski, przewodniczący komitetu programowego obchodów
- wiceprezydent Grudziądza Szymon Gurbin
- Łukasz Krupa, Urząd Miasta Bydgoszczy
- wiceprezydent Torunia Zbigniew Fiderewicz
W spotkaniu z dziennikarzami uczestniczyli także wicemarszałek Zbigniew Ostrowski, dyrektor Łukasz Walkusz z Urzędu Marszałkowskiego i dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki im. Dr. Bełzy w Bydgoszczy Ewa Stelmachowska.
Inauguracja obchodów miała miejsce 10 stycznia – w rocznicę ratyfikacji traktatu wersalskiego, czyli głównego traktatu pokojowego kończącego pierwszą wojnę światową, który określił granice II RP. W całym regionie w miejscach pamięci związanych z powrotem naszych ziem do macierzy harcerze złożyli kwiaty i zapalili znicze. Gospodarz województwa oraz wicemarszałek Zbigniew Ostrowski, wicemarszałek Zbigniew Sosnowski i marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk wzięli udział w ceremoniach złożenia kwiatów pod toruńskimi pomnikami generała Józefa Hallera i Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939.
Na uroczystej wspólnej sesji z udziałem zaproszonych gości zebrały się w Toruniu sejmik województwa kujawsko-pomorskiego i sejmik województwa pomorskiego. Posiedzenie poprzedziły msza w bazylice świętych Janów i odsłonięcie tablicy pamiątkowej na historycznej siedzibie wojewodów pomorskich (obecnie Collegium Maius Uniwersytetu Mikołaja Kopernika). Wieczorem odbył się marszałkowski galowy koncert w Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy.
Druga część głównych uroczystości wojewódzkich będzie miała miejsce 17 stycznia w Golubiu-Dobrzyniu. To Golub – wówczas samodzielnie miasto na granicy mocarstw zaborczych (po stronie niemieckiej) – był pierwszym pomorskim miastem zajętym przez Polskę na mocy traktatu wersalskiego. 17 stycznia 1920 roku wkroczyła tu – od strony Dobrzynia, przez most na Drwęcy, który dziś nosi jej imię – Błękitna Armia generała Józefa Hallera. Wśród zaplanowanych wydarzeń przede wszystkim rekonstrukcja tej historycznej operacji, manifestacja patriotyczna połączona z przemarszem przez miasto, uroczystość wojskowa i piknik patriotyczny na Zamku Golubskim, a także konferencja naukowa.
Obchody stulecia powrotu Pomorza do macierzy zaplanowane zostały na cały rok. Złożą się na nie wydarzenia kulturalne, realizacje wydawnicze (wydamy m. in. komiks i księgę stulecia), imprezy sportowe i kampania edukacyjno-historyczna w szkołach. Wśród najbliższych, które odbędą się w styczniu i lutym są m.in. odsłonięcie tablic upamiętniających ojców naszej niepodległości – Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Wojciecha Korfantego, gen. Józefa Hallera i gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego – w Bydgoszczy. Warte uwagi są też współorganizowany przez Instytut Pamięci Narodowej koncert „Tryptyk Niepodległa” w Operze Nova, dwie interesujące wystawy w Wojewódzkiej Bibliotece im. Bełzy w Bydgoszczy i dwie imprezy sportowe – sztafeta do Pucka i bieg „100 kilometrów na stulecie” na trasie Golub-Dobrzyń, Inowrocław, Brodnica, Tuchola.
Własne obchody przygotowały też samorządy lokalne, w tym samorządy miejskie Torunia, Bydgoszczy i Grudziądza.
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
2 stycznia 2020 r.
Ostatnia aktualizacja: 14 stycznia 2020 r.