Rocznica wybuchu II wojny światowej
1 września, w 81. rocznicę wybuchu II wojny światowej, marszałek Piotr Całbecki, wspólnie z prezydentem Torunia Michałem Zaleskim i księdzem Józefem Nowakowskim z parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu, złożył kwiaty pod pomnikiem Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 na skwerze przy ulicy Uniwersyteckiej w Toruniu.
– Naszym obowiązkiem jest nie tylko kultywowanie pamięci o ofiarach drugiej wojny światowej, ale też nieustanna troska o pokój i utrzymanie polskości, o to, by wydarzenia z przeszłości nigdy już nie stały się udziałem współczesnych ludzi – mówił marszałek Piotr Całbecki.
– W takich momentach z dumą wspominam waleczność Polek i Polaków. Niech to miejsce będzie trwałym śladem, miejscem wspólnej pamięci o tych, którzy stracili życie w okrutnych czasach drugiej wojny światowej – podkreślał prezydent Torunia Michał Zaleski.
– Odeszły już rodziny tych, którzy przeżyli gehennę wojny. Pozostaliśmy my i ta piękna inicjatywa gromadzenia się w miejscu pamięci i przywoływania społecznych ideałów – mówił ksiądz Józef Nowakowski.
Pomnik Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej upamiętnia ofiary antypolskiej akcji eksterminacyjnej, przeprowadzonej przez Niemców na Pomorzu w 1939 roku. Jesienią tego roku, wkrótce po napaści Niemiec na Polskę, okupanci przystąpili do ludobójczej akcji „odpolszczania” tej części polskich ziem, którą przyłączono do III Rzeszy. Zaplanowane jeszcze przed wybuchem wojny i przeprowadzone według przygotowanych zawczasu list proskrypcyjnych masowe rozstrzeliwania ludności cywilnej, przede wszystkim inteligencji oraz osób zaangażowanych w umacnianie polskości, pochłonęły dziesiątki tysięcy istnień. Do największych zbrodni doszło na terenie przedwojennego województwa pomorskiego – liczbę ofiar, wśród których były też kobiety i dzieci, szacuje się na co najmniej 30 tysięcy. Sprawcami mordów byli miejscowi Niemcy zrzeszeni w organizacji Selbstschutz Westpreussen, nadzorowani przez SS. Większość z nich uniknęła odpowiedzialności.
W hołdzie dla ofiar tych tragicznych wydarzeń powstał w Toruniu Pomnik Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939, odsłonięty w ubiegłym roku przy wydatnym udziale społeczności kujawsko-pomorskich i pomorskich gmin. U jego stóp zgromadzono ziemię z ponad 400 zlokalizowanych miejsc kaźni Polaków, rozsianych na terenie całego Pomorza. Więcej.
O ubiegłorocznych wojewódzkich obchodach 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej pisaliśmy tutaj.
Instytut Pamięci Narodowej przygotował portal historyczno-edukacyjny „Zbrodnia pomorska 1939”. Wśród materiałów znajdują się zbiory zadań, mapy, wykresy, galerie zdjęć i multimedia do nauki. Więcej w naszym materiale.
W uroczystości złożenia kwiatów pod pomnikiem ku czci Pomordowanych przez hitlerowców przy alei Jana Pawła II w Toruniu wziął udział sekretarz województwa Marek Smoczyk.
Beata Krzemińska
rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
1 września 2020 r.
Ostatnia aktualizacja: 8 września 2020r.
