Na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego odtworzono mundury hallerczyków

Rogatywka z szaroniebieskiego sukna, zapinana na guziki kapota, spodnie z lampasami, pałasz przymocowany do pasa – to elementy błękitnych strojów wzorowanych na mundurach Armii Polskiej generała Józefa Hallera, w których stuosobowa grupa rekonstrukcyjna wystąpiła podczas inscenizacji historycznych w Golubiu Dobrzyniu (17 stycznia), Toruniu (18 stycznia), Chełmnie (22 stycznia) i Grudziądzu (23 stycznia) w ramach obchodów setnej rocznicy powrotu Pomorza i Kujaw Zachodnich do macierzy. Mundury z epoki uszyto na zamówienie Urzędu Marszałkowskiego, teraz będzie je można wypożyczać.

17 stycznia odbyło się najbardziej spektakularne wydarzenie w jubileuszowym kalendarium obchodów stulecia powrotu Pomorza i Kujaw do wolnej Polski – uroczystości w Golubiu-Dobrzyniu, z inscenizacją wkroczenia do miasta Błękitnej Armii generała Hallera, przygotowaną przez stuosobową grupę rekonstrukcyjną. Na moście zbudowano replikę bramy granicznej, którą sforsowało najpierw polskie wojsko, a zaraz za nim tłumy golubian-dobrzynian i gości (więcej).

W inscenizacji w Golubiu-Dobrzyniu uczestniczyły grupy rekonstrukcyjne z całego regionu:

Klub Jazdy Konnej Joker z Działowa (powiat wąbrzeski),
Klub Jazdy Konnej Czarna Podkowa z Gródka (powiat świecki),
Chorągiew Ziemi Chełmińskiej z Chełmna,
Chorągiew Husarska Województwa Kujawsko-Pomorskiego,
grupa rekonstrukcji historycznej Rex z Torunia,
grupa rekonstrukcyjna Fortu IV z Torunia,
harcerska grupa rekonstrukcyjna ZHR w Bydgoszczy
uczniowie klas mundurowych Zespołu Szkół nr 1 im. Anny Wazówny w Golubiu-Dobrzyniu
grupa rekonstrukcyjna Błękitnej Armii generała Hallera z Pelplina (powiat tczewski, województwo pomorskie).

Grupy rekonstrukcyjne wzięły również udział w inscenizacjach historycznych przedstawiających wkroczenie Błękitnej Armii do Torunia, Chełmna i Grudziądza (więcej). Uczestnicy wydarzeń byli świadkami przemarszu żołnierzy i pokazu musztry.

Armia Polska we Francji, od koloru mundurów zwana Błękitną Armią, to polska ochotnicza formacja wojskowa powołana 4 czerwca 1917 roku. W jej szeregach znaleźli się polscy żołnierze służący w wojsku francuskim, jeńcy z armii austro-węgierskiej i niemieckiej oraz polscy emigranci m.in. z USA, Kanady, Brazylii, Argentyny – łącznie blisko 70 tysięcy żołnierzy. W 1918 roku dowództwo nad armią objął Józef Haller. Była to najlepiej wyszkolona i uzbrojona część rodzącego się Wojska Polskiego.

W wyniku postanowień Traktatu Wersalskiego z 1919 roku Niemcy zobowiązały się do oddania Polsce określonych ziem, w tym Pomorza. Odzyskiwanie tych terenów rozpoczęło się 10 stycznia 1920 roku przez Front Pomorski pod dowództwem generała Józefa Hallera. Pierwszym pomorskim miastem zajętym przez Polskę był Golub – wówczas samodzielnie miasto na granicy mocarstw zaborczych (po stronie niemieckiej). 17 stycznia 1920 roku Błękitna Armia wkroczyła tu od strony Dobrzynia, przez most na Drwęcy, który dziś nosi jej imię.

Obchody stulecia powrotu Pomorza i Kujaw Zachodnich do macierzy zaplanowane zostały na cały rok. Składają się na nie wydarzenia kulturalne, realizacje wydawnicze (wydajemy m. in. komiks i księgę stulecia), imprezy sportowe i kampania edukacyjno-historyczna w szkołach. Wśród wydarzeń, które odbyły się w ostatnim czasie, było m.in. odsłonięcie tablic upamiętniających ojców naszej niepodległości – Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Wojciecha Korfantego, gen. Józefa Hallera i gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego – w Bydgoszczy. Wydarzenia zakończą uroczystości w Pucku, odbywające się 10 lutego, w setną rocznicę zaślubin Polski z morzem. Więcej na ten temat już jutro.

Czytaj także:

Potrzebujemy wzorów patriotyzmu – rozmowa z Ireneuszem Jamborem z Chorągwi Husarskiej Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Pomorze musiało na wolność poczekać – rozmowa z prof. Krzysztofem Mikulskim, historykiem, dyrektorem Instytutu Historii i archiwistyki UMK, przewodniczącego komitetu programowego obchodów setnej rocznicy powrotu Pomorza i Kujaw Zachodnich do macierzy

Zachęcamy także do zapoznania się z zakładką 100. Rocznica powrotu Pomorza i Kujaw do wolnej Polski.

Beata Krzemińska

rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego

4 lutego 2020 r.