Chełmno i Grudziądz świętowały stulecie powrotu do macierzy

W środę (22 stycznia) uroczystości setnej rocznicy powrotu do wolnej Polski odbywały się w Chełmnie, w czwartek (23 stycznia) świętował Grudziądz.

– Tu jest Polska, tu była Polska – i pozostanie na zawsze. Czternaście długich miesięcy musieli czekać Polacy na Pomorzu i Kujawach Zachodnich, by odrodzona w listopadzie 1918 roku Rzeczpospolita przyszła także do nich. Po stu latach od tamtych wydarzeń pragniemy wyrazić radość z naszej wolności, a także okazać wdzięczność wszystkim tym pokoleniom, które ofiarą najcenniejszą, życia, sercem, pracą rąk i umysłów zachowały Rzeczpospolitą dla nas – powiedział w swoim wystąpieniu marszałek Piotr Całbecki, podczas głównych wojewódzkich obchodów powrotu Pomorza i Kujaw zachodnich do wolnej Polski w Golubiu Dobrzyniu.

Chełmno powróciło do Polski 22 stycznia 1920 roku, po 148 latach w zaborze pruskim. W dniu tym do miasta wkroczyły oddziały Wojska Polskiego, a władzę przejęli polscy urzędnicy. 29 stycznia 1920 r. do Chełmna rannym pociągiem o godzinie 10 przybył gen. Józef Haller. Uroczystości w tym mieście odbyły się przy Grobie Nieznanego Żołnierza. W programie znalazły się m.in. rekonstrukcja wprowadzenia do miasta Wojska Polskiego przez pułkownika Mariana Januszajtisa, defilada i salwa honorowa.

Dzień później, 23 stycznia 1920 roku do Grudziądza wkroczył oddział Błękitnej Armii pod dowództwem gen. Stanisława Pruszyńskiego. Uroczystości rozpoczęły się mszą św. z asystą honorową Wojska Polskiego w Bazylice pw. św. Mikołaja. Po mszy ruszył Błękitny Przemarsz spod pomnika hallerczyków, który znajduje się pod gmachem Starostwa Powiatowego. Odświętnie przystrojone dzieci i młodzież ruszyła na Rynek Główny, gdzie odbyły się kolejno inscenizacja wydarzeń z 23 stycznia 1920 roku, w wykonaniu rekonstruktorów wojsk polskich i pruskich z epoki oraz uroczystość patriotyczna z ceremoniałem wojskowym pod pomnikiem Żołnierza Polskiego. Wieczorem w Centrum Kultury Teatr odbył się koncert na dwa fortepiany w wykonaniu braci Godzińskich.

Obchody stulecia powrotu Pomorza i Kujaw Zachodnich do macierzy zaplanowane zostały na cały rok. Składają się na nie wydarzenia kulturalne, realizacje wydawnicze (wydajemy m. in. komiks i księgę stulecia), imprezy sportowe i kampania edukacyjno-historyczna w szkołach. Obchody zainaugurowaliśmy 10 stycznia w setną rocznicę ratyfikacji Traktatu Wersalskiego uroczystą sesją sejmików województw kujawsko-pomorskiego i pomorskiego. Najbardziej spektakularne wydarzenie w jubileuszowym kalendarium – uroczystości w Golubiu-Dobrzyniu, z inscenizacją wkroczenia Błękitnej Armii generała Hallera do Golubia, przygotowaną przez stuosobową grupę rekonstrukcyjną odbyło się 17 stycznia. W niedzielę (19 stycznia) w Gniewkowie w powiecie inowrocławskim odbyły się uroczystości stulecia powrotu miasta do macierzy i 75. rocznicy wyzwolenia spod okupacji hitlerowskiej. W poniedziałek (20 stycznia) w Bydgoszczy na budynkach publicznych zostały odsłonięte tablice poświęcone ojcom naszej niepodległości: Józefowi Piłsudskiemu, Romanowi Dmowskiemu, Wojciechowi Korfantemu i generałowi Józefowi Hallerowi. 21 stycznia świętowała Chełmża.

Czytaj też:

Beata Krzemińska

rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego

22 stycznia 2020 r.

Ostatnia aktualizacja: 24 stycznia 2020 r.