Światowy Dzień Zdrowia Układu Pokarmowego
Każdego roku 29 maja obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Układu Pokarmowego. Inicjatorem tego święta jest Światowa Organizacja Gastroenterologii (WGO). Inicjatywa ta ma na celu zwrócenie uwagi na problem różnego typu schorzeń układu pokarmowego i ich wpływu na nasze samopoczucie.
Wszyscy uważamy, że układ pokarmowy służy jedynie trawieniu pożywienia. Wielu z nas nie zdaje sobie jednak sprawy z niesłychanie pozytywnego wpływu układu pokarmowego na nasze samopoczucie, rozumiane w wymiarze zarówno fizycznym, jak i psychicznym. Można go wręcz porównać do skarbca pełnego korzyści dla naszego zdrowia, w tym układu odpornościowego. Tylko od nas zależy, czy będziemy umieli to wykorzystać.
Układ pokarmowy pracuje dzień i noc, dbając o nasze zdrowie.
Zachodzi wzajemny związek pomiędzy zdrowiem fizycznym i psychicznym, który z kolei wynika z kondycji naszego żołądka, jelit i wątroby. Związek ten ma ogromny wpływ na nasze emocje.
- To, jak działa układ pokarmowy, może nas zaskakiwać: system ten wykonuje ciężką pracę, dostarczając energii dla ciała i umysłu. Rozkłada składniki pokarmowe takie jak białka, tłuszcze, węglowodany na cząsteczki, które są na tyle małe, aby organizm mógł je wchłonąć i wykorzystać do produkcji energii, wzrostu i odbudowy komórek. Ponadto umożliwia wchłanianie niezbędnych do funkcjonowania organizmu witamin, minerałów i wody.
- W ścianie jelit znajduje się 500 milionów neuronów, które tworzą nasz „jelitowy układ nerwowy”, odpowiadający za utrzymanie naszej równowagi psychicznej, zmniejszenie stresu i niepokoju. Dlatego jelita często nazywamy „drugim mózgiem”.
- Połączenie jelito-mózg przebiega w obie strony, wzdłuż osi jelitowo-mózgowej. Źle funkcjonujące jelita mogą przesyłać nieprawidłowe sygnały do mózgu, a nieprawidłowo funkcjonujący mózg może przesyłać nieprawidłowe sygnały do jelit. Ból brzucha lub jelit może być zatem przyczyną lub skutkiem lęku, stresu a nawet depresji.
- Zdrowa mikrobiota jelitowa ma pozytywny wpływ na emocje: bakterie probiotyczne wytwarzają szereg neuroaktywnych związków, które pomagają regulować aktywność mózgu i mogą nawet łagodzić niepokój.4
- Zaparcia również mogą mieć wpływ na ogólne samopoczucie. Dolegliwość ta dotyczy 23% ludności świata, a 70% osób nią dotkniętych twierdzi, że ma ona duży wpływ na jakość ich życia, ponieważ może powodować stany lękowe i zaburzenia nastroju.
Jak zachować zdrowy układ trawienny?
Aby układ trawienny funkcjonował prawidłowo, a także w celu uniknięcia pewnych zaburzeń i złagodzenia już istniejących, należy przede wszystkim:
- zwiększyć spożycie pokarmów pochodzenia roślinnego (warzywa, owoce, zboża) będących źródłem błonnika roślinnego oraz ryb;
- zmniejszyć spożycie tłuszczów (szczególnie nasyconych oraz tłuszczów trans), potraw smażonych i tłustego mięsa;
- jeść fermentowane produkty mleczne, w szczególności probiotyczne, których dobry wpływ na układ trawiennych został potwierdzony naukowo;
- zwiększyć spożycie płynów do 2 litrów dziennie, ale przy ograniczeniu kawy, alkoholu oraz napojów wysokosłodzonych;
- spożywać lekkie posiłki, jedząc wolno i dokładnie przeżuwając: 5 niedużych, regularnych posiłków dziennie;
- zadbać o zdrowszy tryb życia poprzez zwiększenie aktywności fizycznej, ograniczenie stresu, rzucenie palenia;
- utrzymywać wagę ciała na odpowiednim poziomie.
Jak widać na powyższych przykładach, zalecenia te nie są trudne, a pozwolą nam uniknąć nieprzyjemności związanych z naszym układem trawiennym.